CMS Expert Meeting Onderzoek naar bestuurdersaansprakelijkheid en de oorzaken van een faillissement 2.0

Tijdens de CMS Expert Meeting zijn met een groot aantal cliënten van CMS in het kader van de opening van het nieuwe CMS kantoor aan de Zuidas in Amsterdam ervaringen gedeeld over het onderzoek naar de oorzaken van een faillissement. De curator is, naast zijn rol als beheerder en vereffenaar van de failliete boedel, verplicht onderzoek te doen naar de oorzaken van het faillissement en de rol van de bestuurders hierbij. De nieuwe Wet versterking positie curator die op 1 juli 2017 in werking is getreden benadrukt het belang van deze taak van de curator.

Het onderzoek naar de oorzaken van het faillissement doet de curator in de meeste faillissementen zelf, soms met de hulp van een accountant. In het faillissement van McGregor, dat veel aandacht van media en politiek heeft gekregen, heeft de curator ervoor gekozen het oorzakenonderzoek te laten verrichten door externe deskundigen, waaronder prof. Jan Adriaanse (hoogleraar Turnaround Management in Leiden) van BFI Global en Chrisna Rhijnsburger (accountant van InsolResearch). Door het onderzoek extern te laten verrichten kan op een zorgvuldige manier en geheel onbevooroordeeld worden onderzocht waarom McGregor failliet is gegaan. Met gebruikmaking van de nieuwste technologische ontwikkelingen wordt op dit moment een reconstructie gemaakt van de feiten die hebben geleid tot het faillissement van McGregor.

Prof. Jan Adriaanse heeft tijdens de CMS Expert Meeting uitgelegd op welke wijze door BFI Global alle interne en externa factoren die een rol spelen bij het faillissement worden gewogen. Anders dan in de huidige onderzoeken die vaak door curatoren zelf worden gedaan, maakt BFI Global gebruik van diverse en vernieuwende onderzoeksmethoden zoals: interviewonderzoek, financieel onderzoek, big-data onderzoek inclusief e-mailbox analyse en een surveyonderzoek onder oud-werknemers. Bij de analyse van de e-mails en documenten wordt gebruik gemaakt van eDiscovery technologie om zo te komen tot een exacte reconstructie tot en met de laatste uren voor het faillissement.

Het rapport is de objectieve basis voor de juridische beoordeling van de curator. De curator moet dan de vraag beantwoorden of er sprake is van verwijtbaar handelen of niet. De curator kan op deze manier zorgvuldiger tot een oordeel komen dan zonder zo'n rapport. Dat heeft als voordeel dat voorkomen kan worden dat bestuurders al te snel worden aangesproken, waarna de vordering in de daaropvolgende procedure door de rechter wordt afgewezen. Wordt in een bepaald geval wel tot aansprakelijkstelling overgegaan, dan kan die aansprakelijkstelling zeer goed worden onderbouwd met objectief feitenmateriaal. Hierdoor zal een rechter sneller tot veroordeling van de betreffende bestuurder kunnen overgaan.

Wij verwachten en hopen dat in de grote faillissementen deze nieuwe vorm van onderzoek die in 2016 met het onderzoek in McGregor is gestart de norm zal worden.