Nederland per 2013 netneutraal!

Op 1 januari 2013 treedt in Nederland een wijziging van de Telecommunicatiewet in werking waarin netneutraliteit wettelijk wordt geregeld. Daarmee is Nederland na Chili het tweede land in de wereld en het eerste land in Europa dat dit principe in de wet verankert. Wat is netneutraliteit eigenlijk, wat houdt de nieuwe regeling in en wat zijn de consequenties van deze wetswijziging voor bedrijven?

Netneutraliteit

Netneutraliteit gaat uit van het principe dat een telecomprovider zich niet mag bemoeien met het verkeer dat over zijn netwerk vloeit. Voorstanders van netneutraliteit voeren hier twee redenen voor aan. Ten eerste vinden zij dat het internet open en vrij moet zijn. Ten tweede zijn zij van mening dat aanbieders van infrastructuur hun macht over deze infrastructuur niet mogen misbruiken om hun eigen diensten of verdienmodellen te beschermen. Voorstanders van netneutraliteit stellen dat na de invoering van dit principe het onmogelijk wordt voor telecomproviders om hun eigen bedrijfsvoering en belangen op oneigenlijke wijze te beschermen.

Wettelijke regeling

In 2011 werd het voornemen van KPN, als aanbieder van mobiel internet, bekend om VOIP en online chatdiensten Skype en WhatsApp te gaan blokkeren op smartphones, tenzij consumenten extra zouden gaan betalen. Doordat steeds meer consumenten Skype of WhatsApp gebruiken in plaats van bellen en sms’en, wilde KPN het verlies in opbrengsten door bel- en sms-verkeer compenseren door een ‘Skype-heffing’.

Dit voornemen van KPN was de directe aanleiding om het principe van netneutraliteit in de Nederlandse Telecommunicatiewet in te voeren. In mei 2012 werd het Staatsblad met de tekst van de wetswijziging gepubliceerd. Bedrijven hebben tot 1 januari 2013 de tijd om hun verdienmodel aan deze wetswijziging aan te passen.

Inhoud wettelijke regeling

Het principe van netneutraliteit staat in artikel 7.4a van de Telecommunicatiewet. Dit wetsartikel verbiedt het belemmeren of vertragen van diensten of toepassingen op internet. Dit betekent ten eerste dat een provider geen specifieke partij het gebruik van internet mag weigeren. Het betekent daarnaast ook dat een provider geen specifieke dienst, zoals Skype, of informatie mag blokkeren of vertragen.

Let wel: deze wetswijziging heeft alleen betrekking op toegang tot Internet. Services zoals op IP-gebaseerde televisie die niet via internet worden aangeboden vallen buiten deze regeling.

Verder blijft het voor internetproviders mogelijk om hun internetabonnementen te differentiëren op andere manieren, bijvoorbeeld naar beschikbare bandbreedte en datalimieten. Ook blijft het mogelijk dat providers losse diensten aanbieden via internet. Zo kan een aanbieder een los abonnement aanbieden voor mobiel bellen via VOIP in plaats van met de gewone mobiele telefoon. In deze gevallen is het toegestaan het overige internetverkeer te blokkeren.

Uitzonderingen

Op bovenstaand verbod bestaan een viertal uitzonderingen, deze moeten echter beperkt worden uitgelegd.

Een internetprovider mag verkeer op het internet vertragen of belemmeren om congestie op het net op te lossen. Echter de provider mag geen specifieke diensten vertragen. Dezelfde soorten verkeer moeten hetzelfde worden behandeld. Ten tweede mag een provider internetverkeer blokkeren dat de veiligheid en integriteit van het internetverkeer aantast. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om activiteiten van hackers. Ten derde mag een provider spam blokkeren. De laatste uitzondering is een rechterlijk bevel. Het blokkeren van bijvoorbeeld The Pirate Bay door internetproviders is dus onder de nieuwe wet nog steeds mogelijk.

Consequenties

De gevolgen van deze wetswijziging zijn nog niet duidelijk. Deze worden pas na 1 januari 2013 helder. Wel is duidelijk dat Nederland met deze wet uit de pas loopt met Europa. Hierdoor ontstaat fragmentatie van de regulering van de Europese interne markt voor telecommunicatie. Deze fragmentatie zorgt voor een slechter investeringsklimaat in de Europese telecommunicatiebranche.

Hoe één en ander uitwerkt met betrekking tot de tarieven moet nog worden afgewacht. Wel is de verwachting dat voor iedereen de prijs hoger komt te liggen dan nu. Dit omdat aan diegenen die van bepaalde diensten gebruik maken zoals Skype of WhatsApp geen extra toeslagen in rekening mogen worden gebracht. Diegenen die weinig gebruik maken van internet zullen waarschijnlijk meer moeten gaan betalen om de kosten van degenen die een groot beslag leggen op het internet op te vangen. In een tijd van afnemende solidariteit is dat een opmerkelijk gegeven.