Ontslag van een bestuurder tijdens ziekte

Een statutair bestuurder (benoemd door de aandeelhouder) van een B.V. of N.V. ('bestuurder') kan tijdens een aandeelhoudersvergadering ('AvA') worden ontslagen, ook indien de bestuurder ziek is op het moment van de AvA. Omdat bij het ontslag van een bestuurder tijdens een AvA een aantal formaliteiten in acht moet worden genomen, is het zaak hier van tevoren goed rekening mee te houden. De bestuurder moet namelijk in de gelegenheid worden gesteld om over het ontslagbesluit te worden gehoord en om zijn raadgevende stem te geven. Wordt aan deze formaliteiten niet voldaan, dan is er sprake van een vernietigbaar besluit.

Samenvatting uitspraak
De werknemer is statutair bestuurder van een aantal vennootschappen. Bij een van deze vennootschappen is hij in dienst. De bestuurder wordt, omdat hij wordt verdacht van fraude, met onmiddellijke ingang geschorst. Op het moment dat de schorsing aan de bestuurder wordt medegedeeld, ontvangt hij in persoon een uitnodiging voor een AvA. Uit de uitnodiging blijkt dat het ontslag van de bestuurder voor ieder van de vennootschappen is geagendeerd. Eén dag voor de AvA's meldt de bestuurder zich ziek en geeft aan om die reden niet bij de AvA's aanwezig te zullen zijn. Aan de bestuurder wordt verteld dat hij de AvA's telefonisch kan bijwonen. Op de dag van de AvA's komt de bestuurder niet opdagen, noch is hij telefonisch bereikbaar. De aandeelhouder verkeert in de onjuiste veronderstelling dat de bestuurder ondanks zijn eerdere uitlatingen onderweg is naar de AvA. Hij verschijnt niet op de AvA. Ondanks het feit dat de bestuurder niet kan worden gehoord en zijn raadgevende stem niet kan geven, wordt hij voor ieder van de vennootschappen met onmiddellijke ingang ontslagen.

De bestuurder roept vanwege het achterwege blijven van de hiervoor beschreven formaliteiten, de vernietigbaarheid van het ontslag in en wendt zich tot de voorzieningenrechter. Deze stelt vast dat de arbeidsovereenkomst met de bestuurder nog in stand is en dat de besluiten moeten geacht nimmer te zijn genomen. De voorzieningenrechter meent dat de aandeelhouders en in het bijzonder de werkgever, zorgvuldiger hadden moeten omgaan met het recht van de bestuurder op hoor en wederhoor.

Juridisch kader
Een bestuurder staat in vennootschapsrechtelijke en arbeidsrechtelijke relatie tot een vennootschap. Een AvA kan besluiten tot het vennootschapsrechtelijk ontslag van een bestuurder. Met de zogenaamde '15 april-arresten' heeft de Hoge Raad geoordeeld dat een vennootschapsrechtelijk ontslag tevens leidt tot de beëindiging van de arbeidsovereenkomst van de bestuurder. De wet bepaalt dat hij tijdens een AvA bij een besluit dat hem zelf (be)treft, dient te worden gehoord en dat hij zijn raadgevende stem dient te geven. De gedachte achter deze voorschriften is, dat de aandeelhouder voorafgaand aan het nemen van een besluit, rekening kan houden met de visie van betrokkene.

De bestuurder geniet extra arbeidsrechtelijke bescherming indien hij ziek is voor het moment waarop hij de uitnodiging voor een AvA ontvangt. Met andere woorden, het is dan niet mogelijk om tijdens de AvA de arbeidsrechtelijke band te beëindigen. Dat laatste geldt niet voor de vennootschapsrechtelijke band, mits alle formaliteiten in acht zijn genomen. Meldt de bestuurder zich voor de AvA's ziek na eerst te zijn uitgenodigd, dan heeft de werkgever een vergaande verplichting om de bestuurder desalniettemin in de gelegenheid te stellen te worden gehoord en om zijn raadgevende stem uit te oefenen.

Conclusie en aanbeveling
Het is als werkgever van cruciaal belang aan alle wettelijke verplichtingen te voldoen in aanloop naar en tijdens een AvA, waarbij het ontslag van een bestuurder op de agenda staat. Zo dient de betrokken bestuurder in staat te worden gesteld om te worden gehoord over zijn voorgenomen ontslag en om zijn raadgevende stem te geven. Andere bestuurders (en voorzover aanwezig ook commissarissen) dienen eveneens in staat te worden gesteld hun raadgevende stem te geven. Deze verplichtingen blijven ongewijzigd indien de AvA zou besluiten om de bestuurder door een besluit buiten vergadering te ontslaan. Wordt niet aan de wettelijke vereisten voldaan, dan is er sprake van een vernietigbaar besluit indien de bestuurder zich hier op beroept. De besluiten worden dan geacht nimmer te zijn genomen waardoor de bestuurder alsnog dient te worden doorbetaald, totdat de arbeidsovereenkomst wel rechtsgeldig is geëindigd.