Home / Publicaties / Bescherming van ideeën en stijl in het auteursre...

Bescherming van ideeën en stijl in het auteursrecht

03/02/2012

Heeft u een leuk idee voor een reclamecampagne/televisieprogramma/spel? Wees er dan op bedacht dat alleen voldoende concreet uitgewerkte ideeën voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komen.

Achtergrond

In het algemeen geldt dat ideeën en concepten, hoe goed ze ook zijn, geen auteursrechtelijke bescherming genieten. Alleen als een concept heel concreet is uitgewerkt (bijvoorbeeld in een "format" of huisstijl), dan kan die specifieke uitwerking worden beschermd. In lijn met de bestaande jurisprudentie heeft de rechtbank Amsterdam onlangs nogmaals bevestigd dat een concept voor een reclamecampagne niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komt.

Dietwee/Nuna

Wat was er aan de hand? Dietwee, een reclamebureau uit Utrecht, heeft ten behoeve van haar opdrachtgever Nuna een zogeheten 'brand identity' ontwikkeld. Vervolgens is deze door een andere reclamebureau voor Nuna verder uitgewerkt. Dit was aanleiding voor Dietwee om naar de rechter te stappen en auteursrechtelijke bescherming te claimen voor de door haar ontwikkelde 'brand identity'.

Daartoe heeft Dietwee een aantal 'identity properties' benoemd en omschreven die in hun onderling samenhang aan de 'brand identity' een eigen oorspronkelijk karakter zouden verlenen. Deze 'identity properties' zouden bestaan uit de geselecteerde visuele communicatiewaarden ('daring', 'personal', 'desirable' en 'uncomplicated'), de geselecteerde 'brand elements' ('tone of voice', beeldconcept, stijlfotografie en typografie) en de wijze van gebruik van kleuren ('bright and vivid' en 'very saturated colors, maybe even fluorescent'). Door gebruik te maken van deze trekken zou er sprake zijn van ontlening aan het auteursrechtelijk beschermde werk.

Geen auteursrechtelijke bescherming voor een idee voor een bepaalde stijl

Zover wilde de rechtbank Amsterdam echter niet gaan. Volgens de rechtbank zijn deze 'identity properties', zowel afzonderlijk als in onderlinge samenhang beschouwd, onvoldoende bepaald en behelzen niet meer dan een opsomming van begrippen die een idee voor een bepaalde stijl uitdrukken. Enkele slechts in algemene termen beschreven elementen van reclame-uitingen die nog verdere uitwerking behoeven kunnen niet als een werk in de zin van het auteursrecht worden aangemerkt, aldus de rechtbank.
Ook de vergelijking met de auteursrechtelijke bescherming van (televisie)formats gaat volgens de Amsterdamse rechter niet op, aangezien aan de hand van de geformuleerde 'identity properties' talloze verschillende concrete uitwerking denkbaar zijn. Wel geeft de rechtbank toe dat een concrete uitwerking van de beschreven visuele communicatiewaarden, 'brand elements' en het kleurgebruik auteursrechtelijke bescherming kan genieten. Dit vonnis bevestigt de geldende leer, dat de grenzen van het auteursrecht niet zover worden opgerekt dat concepten en stijlen daaronder vallen. Om een idee te beschermen zal men dat minimaal in een gedegen uitgewerkt format moeten gieten en/of goede contracten sluiten.

Auteurs

Anastasia Chistyakova