Home / Publicaties / Auteursrechtbeleid: downloadverbod en blokkeren van...

Auteursrechtbeleid: downloadverbod en blokkeren van buitenlandse websites

14/04/2011

Op 11 april jl. zond staatssecretaris Teeven brief aan de Tweede Kamer. Daarin heeft hij uiteengezet hoe volgens hem het auteursrecht eruit moet gaan zien en welke initiatieven het kabinet op dit gebied (verder) zal gaan ontplooien. Eén van die initiatieven is het verbeteren van de handhaving van auteursrechten op internet. De legale markt voor muziek, films en e-boeken wordt op dit moment namelijk teveel gehinderd door de mogelijkheden om gratis te downloaden. Illegaal aanbod staat in de weg aan de ontwikkeling en opkomst van nieuwe legale diensten. Dat moet worden doorbroken, aldus Teeven.

Downloadverbod
Concreet zijn volgens Teeven twee nieuwe wettelijke regelingen nodig. Ten eerste moeten rechthebbenden het recht krijgen om downloaden uit evident illegale bron te verbieden. Momenteel is dat nog niet het geval. Uploaden is onrechtmatig, maar downloaden niet, omdat downloaden onder de thuiskopie-exceptie valt. Volgens Teeven moet dit anders, hoe precies, wordt (helaas) niet vermeld. Hij benadrukt dat downloaden uit evident illegale bron niet strafbaar wordt, maar alleen onrechtmatig (civielrechtelijk). Verder geeft hij aan dat het niet de bedoeling is dat consumenten die op beperkte schaal up- en downloaden worden aangepakt. Dit zou niet effectief zijn en rechtsongelijkheid creëren, omdat niet iedereen kan worden aangepakt. Verder benadrukt hij dat afgifte van persoonsgegevens van consumenten die downloaden (van hun provider) alleen mogelijk zal zijn wanneer de rechter heeft vastgesteld dat de betreffende persoon zich schuldig heeft gemaakt aan grootschalige auteursrechtinbreuken en als het niet mogelijk is gebleken om de website beheerder of de hosting provider effectief aan te spreken.

Afschaffing thuiskopie-vergoeding
Verder is het plan om de thuiskopie-vergoeding af te schaffen. Momenteel wordt deze gefinancierd door middel van heffingen op lege cd's, dvd's en andere blanco dragers. Er gaan regelmatig geluiden op om ook heffingen in te voeren bij mp3-spelers, laptops, mobiele telefoons, usb-sticks etc. Het kabinet kiest niet voor dergelijke heffingen, omdat ze het aanbieden van legaal aanbod tegenwerken. Bovendien is er geen aanleiding meer voor een heffingsstelsel wanneer downloaden uit illegale bron niet langer onder de thuiskopie-exeptie valt. Thuiskopiëren wordt dan immers terug gebracht tot enkele beperkte vormen, zoals het kopiëren van een legaal gedownload muziekbestand naar je mp3-speler. Een heffingsstelsel is dan niet langer noodzakelijk en moet worden afgeschaft volgens Teeven.

Blokkeren van inbreukfaciliterende websites uit het buitenland
Ten tweede moet er volgens Teeven een wettelijke regeling komen die rechthebbenden de mogelijkheid biedt om op te treden tegen inbreukfaciliterende websites, óók als die zich in het buitenland bevinden en gebruik maken van een buitenlandse hosting provider. Momenteel is het alleen mogelijk om op te treden tegen inbreukfaciliterende websites wanneer die zich in Nederland bevinden of wanneer hun hosting provider zich in Nederland bevindt. Zo kan de website www.piratebay.org, waarop op grote schaal inbreukmakend materiaal wordt aangeboden, ondanks een veroordelend vonnis van de Nederlandse rechter niet van internet worden gehaald omdat zowel de hosting provider als de websitebeheerder zich niet in Nederland bevinden. Ook bleek het op grond van de huidige regelgeving niet mogelijk om een Nederlandse access provider te verplichten om de website te blokkeren voor Nederlandse abonnees (volgens Teeven). Dat laatste moet volgens Teeven veranderen. Rechthebbenden moeten de mogelijkheid krijgen om bij een rechter te vorderen dat een access provider een specifieke website, waarvan is bewezen dat deze inbreuken faciliteert, blokkeert. Om dit te regelen zal de wettelijke regeling voor tussenpersonen van wie de diensten worden gebruikt om inbreuk op auteursrechten te maken (art. 26 d Auteurswet) worden aangescherpt. Teeven benadrukt dat het hier niet gaat om het opleggen van toezichtverplichtingen aan access providers en dat het blokkeren door access providers alleen aan de orde is na tussenkomst van de rechter en wanneer is gebleken dat het niet mogelijk is om de websitebeheerder of hosting provider aan te spreken. Het gaat dus om een ultimum remedium. Overigens is de vraag hoe dit plan van het kabinet zich zal verhouden tot de uitspraak van het Europese Hof van Justitie in de zaak Scarlet/SABAM die na de conclusie van de Advocaat Generaal van vandaag (over filteren door providers en evenredigheid) over een paar maanden verwacht wordt.

Overige speerpunten
Naast het verbeteren van de handhaving van auteursrechten op internet stelt Teeven in zijn brief nog drie andere "speerpunten" van het auteursrechtbeleid van dit kabinet aan de orde, namelijk: het vergroten van het vertrouwen in het auteursrecht en de auteursrechtorganisaties, onder andere door het verbeteren van het functioneren van collectieve beheersorganisaties (zie daarover het artikel "Veranderingen bij de Buma?" in deze Newsflash), het auteurscontractenrecht en het binnen de EU wegnemen van (territoriale) beperkingen van het auteursrecht op internet.