Home / Publicaties / Geen bericht, goed bericht

Geen bericht, goed bericht

19/11/2009

2010 wordt het jaar van de 'van rechtswege verleende vergunning'. Bedrijven en burgers krijgen straks in zeer veel gevallen automatisch een vergunning als de overheid niet binnen de gestelde termijn een beslissing neemt over een vergunningaanvraag. Doel hiervan is duidelijk: bedrijven en burgers die een vergunning aanvragen zijn niet gebaat bij eindeloze besluitvorming en krijgen straks snel een antwoord op de vergunningaanvraag. Immers, indien het bevoegde gezag niet 'op tijd' besluit is dit antwoord automatisch positief.

De van rechtswege verleende vergunning - of 'Lex Silencio Positivo' - wordt genoemd in de Dienstenwet, Crisis- en Herstelwet en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), die allen in 2010 in werking treden. De van rechtswege verleende vergunning wordt in de Dienstenwet en de Wabo zelfs de hoofdregel, maar ook onder de Crisis en Herstelwet geldt deze in een enkel geval. Kort gezegd betekent de 'Lex Silencio Positivo' dat indien een vergunning die onder de reikwijdte van deze wetten valt, wordt aangevraagd en de overheid niet binnen de voorgeschreven termijn een beslissing op de aanvraag neemt, de vergunning van rechtswege is verleend.

Tientallen soorten vergunningen
Al met al gaat het hierbij om tientallen soorten vergunningen, van de bouwvergunning, aanlegvergunning, sloopvergunning en aanlegvergunning (Wabo), tot de parkeervergunning, exploitatievergunning horecabedrijf, reclamevergunning, evenementenvergunning, monumentenvergunning en kapvergunning (Dienstenrichtlijn), om slechts enkele voorbeelden te noemen.

Naar verwachting treden de Dienstenwet en de Crisis en Herstelwet op 1 januari 2010 al in werking en de Wabo op 1 juli 2010. Indien de Dienstenwet, die de Dienstenrichtlijn beoogt te implementeren, overigens niet op 1 januari in werking treedt, geldt toch de Lex Silencio Positivo, maar dan op basis van de Dienstenrichtlijn zelf. Overigens vallen bepaalde vergunningenstelsels zowel onder de Dienstenwet als de Wabo, wat betekent dat tot 1 juli het regime van de Dienstenwet geldt en daarna het regime van de Wabo.

Ook voor andere vergunningstelsels die niet onder de Crisis en Herstelwet, Dienstenwet of de Wabo vallen gaat waarschijnlijk in 2010 al de Lex Silencio Positivo gelden, bijvoorbeeld voor vergunningen op grond van de Spoorwegwet of op het gebied van afvalinzameling. Het kabinet wil namelijk dat de Lex Silencio Positivo gaat gelden voor nog ongeveer 70 overige vergunningenstelsels.

Verwachte vragen in de praktijk
Hoe duidelijk de hierboven genoemde hoofdregel ook lijkt te zijn, in de praktijk zijn - mede door de complexiteit van regelgeving - diverse vragen te verwachten. Op welke vergunningenstelsels is de van rechtswege verleende vergunning nu precies van toepassing? Wanneer gaat de beslistermijn, die in de regel acht weken bedraagt, precies lopen? In hoeverre kan de beslistermijn worden verlengd - en onder welke voorwaarden? Kan een van rechtswege verleende vergunning alsnog worden ingetrokken? Kunnen er door het bevoegd gezag alsnog voorschriften aan de van rechtswege verleende vergunning worden verbonden? Kunnen derden bezwaar maken tegen de van rechtswege verleende vergunning? Antwoorden op al deze vragen zijn niet eenduidig te geven, met name ook omdat deze soms verschillen naar gelang men bijvoorbeeld met de Wabo of de Dienstenwet te maken heeft.

Gevolgen op korte termijn
Voor de vergunningstelsels die onder de reikwijdte van de Dienstenrichtlijn vallen, moeten gemeenten al vóór 1 januari 2010 in de betreffende verordening aangegeven dat de Lex Silencio Positivo van toepassing is. De meeste gemeenten hebben hieraan al voldaan. Volgens de Dienstenrichtlijn kan de Lex Silencio Positivo slechts buiten toepassing worden verklaard om dwingende redenen van algemeen belang; de Dienstenwet biedt een overgangstermijn tot 1 januari 2012 om expliciet aan te geven dat op deze vergunningstelsels geen lex silencio van toepassing zal zijn. Echter, gemeenten moeten dus al wel vóór 28 december 2009 beoordelen of een dwingende reden van algemeen belang zich al dan niet tegen toepassing van de Lex Silencio Positivo verzet.

Auteurs

Allard Knook