Relatiebeding overtreden door gebruik Linkedin

Werknemer heeft volgens de rechter het tussen partijen overeengekomen relatiebeding geschonden door een relatie van de ex-werkgever uit te nodigen via Linkedin. Omdat in het relatiebeding een boetebeding is opgenomen van € 10.000,-- per overtreding, moet werknemer voor deze overtreding van het relatiebeding € 10.000,-- betalen.

Relatiebeding
Werkgever en werknemer hebben de arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden beëindigd. In dat kader is een vaststellingsovereenkomst opgesteld, waarin een relatiebeding is opgenomen. De tekst van het relatiebeding luidt als volgt:

Het is werknemer zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van werkgever verboden om gedurende het tijdvak van één jaar na de einddatum van de arbeidsovereenkomst als particulier, als zelfstandig ondernemer, als werknemer in dienst van derden of in welke hoedanigheid dan ook, direct of indirect, rechtstreeks of zijdelings contact te hebben of te onderhouden, een en ander in de ruimste zin des woords, met de volgende relaties van werkgever: xxxx, xxxx en xxxx.

Bij overtreding van het verbod verbeurt werknemer ten behoeve van werkgever een dadelijk en ineens, zonder sommatie of ingebrekestelling, opvorderbare boete van € 10.000,-- per overtreding.

Eerste overtreding relatiebeding
Omdat werknemer volgens de ex-werkgever in strijd met het relatiebeding tweemaal contact heeft gezocht met een relatie, opgenomen in het relatiebeding, heeft werkgever een kort geding procedure gestart. Bij vonnis heeft de rechter, na te hebben aangenomen dat werknemer het relatiebeding tweemaal heeft overtreden, werknemer verboden enig contact te hebben met de in het relatiebeding genoemde relaties, tot 1 april 2011, met veroordeling van werknemer aan de werkgever te betalen een bedrag van € 20.000,-- (2 overtredingen) met rente, wegens verbeurde boetes.

De rechter heeft het door werknemer gevoerde verweer, dat het relatiebeding alleen zag op zakelijke contacten met de daarin genoemde relaties, althans dat hij het beding zo heeft begrepen en ook mocht begrijpen, verworpen. Naar het oordeel van de rechter blijkt uit de omschrijving van het relatiebeding duidelijk dat ieder contact met de genoemde relaties is verboden. Tegen dit vonnis is geen hoger beroep aangetekend en werknemer heeft het bedrag van € 20.000,-- aan de ex-werkgever betaald.

Tweede overtreding relatiebeding
Na dit vonnis heeft werknemer wederom contact opgenomen met een in het relatiebeding specifiek genoemde relatie, namelijk door (i) een offerte te vragen aan de relatie, door (ii) zich op te geven voor een lunch georganiseerd door die relatie en (iii) door via Linkedin contact te onderhouden met een werknemer van de relatie.

De ex-werkgever start weer een kort geding procedure, nogmaals om nakoming van het relatiebeding af te dwingen en de boetes te incasseren.

In deze procedure is de rechter van oordeel dat werknemer onder andere het relatiebeding heeft overtreden door via Linkedin contact te hebben met een werkneemster van de relatie. Het contact via Linkedin wordt bewezen door een print van een pagina van de website van Linkedin, waaruit blijkt dat en op welke datum partijen met elkaar gelinked zijn. Nu uit de print van de website blijkt dat partijen contact hebben gehad ten tijde van de duur van het relatiebeding, heeft werknemer wederom het relatiebeding overtreden. Het gevolg is dat werknemer ook voor deze overtreding een boete dient te betalen van € 10.000,--.

De rechter is van oordeel dat deze boete niet hoeft te worden gematigd omdat toepassing van het boetebeding niet tot een buitensporig en daarom onaanvaardbaar resultaat leidt. Daarbij let de rechter niet alleen op de verhouding tussen de schade en de hoogte van de boete, maar ook op de aard van de overeenkomst, de inhoud en de strekking van het beding. Ook de omstandigheden waaronder het relatiebeding is ingeroepen spelen een rol. De contractuele boete dient als prikkel tot nakoming van de contractuele verplichting. Het gaat in deze zaak om de niet nakoming van een wezenlijke verplichting die op werknemer rustte, namelijk de verplichting zich te onthouden van ieder contact met een aantal relaties. De aard en de ernst van de overtreding kan daarom geen aanleiding zijn voor matiging van de boete. De overige feiten en omstandigheden leveren evenmin grond op voor matiging.

Conclusie
Deze uitspraak is een voorlopig oordeel en zal mogelijk in hoger beroep of door een andere rechter in een bodemprocedure nogmaals worden beoordeeld. Het is denkbaar dat dan wordt geoordeeld dat een uitnodiging via Linkedin geen overtreding van het relatiebeding oplevert. Echter, uit deze uitspraak blijkt wel dat het gebruik en de gevolgen van sociale media steeds verder doordringen in het arbeidsrecht.

Allereerst werd er vooral gebruik gemaakt van de te verkrijgen informatie op Linkedin, Twitter, Hyves en Facebook in het kader van werving en selectie van werknemers. Ten tweede dook deze informatie op in dossiers waar het privé-leven van werknemers een rol speelt, bijvoorbeeld in het kader van nevenactiviteiten of ziekte. Nu speelt de op internet te verkrijgen informatie dus ook een rol bij de beoordeling van geschillen na afloop van de arbeidsovereenkomst.

Ook werkgevers en werknemers kunnen dus niet om de rol die de sociale media spelen heen. Werkgevers kunnen een schat aan informatie over - potentiële - werknemers opdoen en werknemers moeten zich bewust zijn van de gevolgen van het gebruik van de sociale media, want die kunnen onvoorzienbaar groot zijn.