10-11-2022 Het ver­an­de­ren­de (po­li­tie­ke) kli­maat, ge­wij­zig­de op­vat­tin­gen en nieu­we (fi­nan­ci­ë­le) ESG-re­gel­ge­ving bren­gen voor on­der­ne­min­gen ver­schil­len­de uit­da­gin­gen én kan­sen op het ge­bied van fi­nan­cie­ring.De kli­maat­ri­si­co’s en tran­si­tie­ri­si­co’s zet­ten de re­sul­ta­ten van on­der­ne­min­gen, die hun fi­nan­cie­ring vaak deels be­trek­ken bij fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen (kre­diet­ver­strek­kers), on­der druk. Van­uit fi­nan­cie­rings­oog­punt is een sustai­na­ble bu­si­ness­mo­del on­mis­baar voor de le­vens­vat­baar­heid van een on­der­ne­ming en be­houd van kas­stro­men.Daar­naast zien niet-fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen de fi­nan­cier­baar­heid van hun ac­ti­vi­tei­ten af­ne­men als ge­volg van toe­ne­men­de ESG-re­gel­druk voor fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen. Fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen wor­den steeds va­ker ge­dwon­gen slechts sustai­na­ble bu­si­ness­mo­del­len te fi­nan­cie­ren. Bo­ven­dien staat dit on­der­werp hoog op de agen­da van toe­zicht­hou­ders.In dit hoofd­stuk kij­ken we al­ler­eerst naar de cru­ci­a­le rol die is weg­ge­legd voor kre­diet­ver­strek­kers bij het be­ha­len van duur­zaam­heids­doel­stel­lin­gen waar­na we in­gaan op de Eu­ro­pe­se duur­zaam­heids­wet­ge­ving en rol van de toe­zicht­hou­ders. Ver­vol­gens kij­ken we naar en­ke­le vor­men van duur­zaam fi­nan­cie­ren, die voor­de­len voor on­der­ne­min­gen kun­nen op­le­ve­ren. De rol van de kre­diet­ver­strek­ker Om de am­bi­ti­eu­ze kli­maat­doe­len van het Ak­koord van Pa­rijs te be­ha­len, be­staat een aan­zien­lij­ke ka­pi­taal- en fi­nan­cie­rings­be­hoef­te om de tran­si­tie naar een duur­za­me eco­no­mie mo­ge­lijk te ma­ken. Het is es­sen­ti­eel dat naast pu­blie­ke gel­den ook een be­roep op pri­va­te geld­stro­men wordt ge­daan.De be­trok­ken­heid van de ban­cai­re en fi­nan­ci­ë­le sec­tor is dan ook on­mis­baar om de­ze tran­si­tie te kun­nen re­a­li­se­ren. Het sti­mu­le­ren van trans­pa­ran­tie en lan­ge­ter­mijn­den­ken van fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen over de duur­zaam­heids­kwes­tie is vol­gens de Eu­ro­pe­se wet­ge­ver nood­za­ke­lijk om de­ze doe­len te kun­nen ver­we­zen­lij­ken. Daar­naast moet duur­zaam­heid een vast on­der­deel van het ri­si­co­be­heer van fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen zijn. Voort­du­rend wordt nieu­we re­gel­ge­ving af­ge­kon­digd die zich met na­me richt op fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen. De­ze re­gel­ge­ving heeft in­di­rect ook im­pact op re­gu­lie­re on­der­ne­min­gen en (par­ti­cu­lie­re) be­leg­gers. On­dui­de­lijk­heid over wel­ke ac­ti­vi­tei­ten duur­zaam zijn, is één van de re­de­nen waar­om in­ves­te­rin­gen in duur­za­me ini­ti­a­tie­ven ach­ter­blij­ven. Van­uit de Eu­ro­pe­se wet­ge­ver zijn stan­daar­den ge­ïn­tro­du­ceerd die kwa­li­fi­ce­ren in hoe­ver­re een ac­ti­vi­teit duur­zaam is. Door het in­tro­du­ce­ren van trans­pa­ran­tie wordt green­was­hing voor­ko­men en wor­den be­leg­gers ge­sti­mu­leerd om duur­zaam te in­ves­te­ren. Door het in­tro­du­ce­ren van trans­pa­ran­tie wordt green­was­hing voor­ko­men. Aan­van­ke­lijk richt­te de­ze re­gel­ge­ving zich op het ver­we­zen­lij­ken van mi­li­eu­doel­stel­lin­gen, maar in toe­ne­men­de ma­te zijn de so­ci­a­le en gover­nan­ce as­pec­ten van ESG on­der­werp van de­ze re­gel­ge­ving.Fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen ne­men in hun hoe­da­nig­heid van in­ves­teer­ders en ver­strek­kers van fi­nan­cie­ring een cru­ci­a­le rol in de sa­men­le­ving. Zij zijn on­mis­baar voor het be­rei­ken van de kli­maat­doe­len. De wet- en re­gel­ge­ving van­uit Eu­ro­pa richt zich met na­me op fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen. Naast de­ze re­gel­ge­ving wor­den fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen door be­lan­gen­or­ga­ni­sa­ties ge­we­zen op de rol die zij in de tran­si­tie (zou­den moe­ten) spe­len.Fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen kun­nen in hun func­tie van geld­ver­strek­ker hun klan­ten sti­mu­le­ren duur­za­me ini­ti­a­tie­ven te ont­plooi­en. Het is na­me­lijk (me­de) de be­doe­ling dat de­ze on­der­ne­min­gen aan de duur­zaam­heids­tran­si­tie bij­dra­gen. Zij kun­nen er­voor kie­zen be­paal­de niet-duur­za­me ini­ti­a­tie­ven niet lan­ger te fi­nan­cie­ren. De ge­fi­nan­cier­de par­tij­en zul­len dan ook de ge­vol­gen van de ver­an­de­ren­de re­gel­ge­ving on­der­vin­den.Als fi­nan­ciers van de eco­no­mie zijn ban­ken bloot­ge­steld aan kre­diet­ri­si­co’s, re­pu­ta­tie­ri­si­co’s, ju­ri­di­sche ri­si­co’s, ope­ra­ti­o­ne­le ri­si­co en markt­ri­si­co’s. Maat­schap­pe­lij­ke op­vat­tin­gen in het al­ge­meen en kli­maat­vraag­stuk­ken in het bij­zon­der be­ïn­vloe­den de­ze po­ten­ti­ë­le ri­si­co’s. Ook de ver­an­de­ren­de op­vat­ting en voor­keu­ren van hun klan­ten lei­den er­toe dat fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen duur­zaam­heid hoog op de in­ter­ne agen­da heb­ben staan.Ban­ken wor­den niet al­leen recht­streeks, maar ook in­di­rect via hun kre­diet­por­te­feuil­le aan de­ze po­ten­ti­ë­le ri­si­co’s bloot­ge­steld. Een fi­nan­ci­ë­le in­stel­ling kan met haar kre­diet­por­te­feuil­le over­ver­te­gen­woor­digd zijn in be­paal­de eco­no­mi­sche sec­to­ren of ge­o­gra­fi­sche ge­bie­den. Het is van be­lang dat ban­ken de (om­vang van de­ze) ri­si­co’s in­tern mee­we­gen. De fi­nan­ci­ë­le re­gel­ge­ving van­uit Eu­ro­pa en het toe­zicht op de na­le­ving daar­van dwin­gen fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen an­ders te kij­ken naar de ac­ti­vi­tei­ten die zij fi­nan­cie­ren.Bin­nen de hui­di­ge ri­si­co­mo­del­len die zich van ouds­her op het ni­veau van het kre­diet­dos­sier rich­ten wor­den duur­zaam­heids­ri­si­co’s niet of slechts be­perkt mee­ge­wo­gen. Voor een bank die tra­di­ti­o­neel een groot aan­deel heeft in de fi­nan­cie­ring van de glas­tuin­bouw, moet het ver­gro­te ri­si­co op storm- en ha­gel­scha­de in een bre­de­re be­oor­de­ling van een fi­nan­cie­rings­aan­vraag wor­den mee­ge­no­men dan nu het ge­val is. Ook de­ze ri­si­co’s moe­ten wor­den mee­ge­wo­gen en ge­kwan­ti­fi­ceerd.De ver­wach­ting be­staat dat fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen ter be­per­king van de­ze kli­maat­ri­si­co’s hun kre­diet­por­te­feuil­le ‘groe­ner’ zul­len la­ten wor­den. Het is dan ook de ver­wach­ting dat het steeds las­ti­ger zal wor­den om een fi­nan­cie­ring of her­fi­nan­cie­ring van min­der duur­za­me­re ac­ti­vi­tei­ten te ver­krij­gen. In ie­der ge­val zal de­ze fi­nan­cie­ring te­gen on­gun­sti­ge­re voor­waar­den kun­nen wor­den ver­kre­gen.Bij het ver­strek­ken van de fi­nan­cie­ring is het be­per­ken van ri­si­co’s het uit­gangs­punt van een bank. Dat be­te­kent dat in­no­va­tie­ve par­tij­en zon­der be­sten­di­ge kas­stro­men die ge­bruik ma­ken van nieu­we tech­no­lo­gie­ën vaak zijn aan­ge­we­zen op an­de­re bron­nen voor li­qui­di­teit dan een bank­fi­nan­cie­ring. Om­dat kli­maat­ri­si­co’s door de sa­men­le­ving zul­len moe­ten wor­den ge­dra­gen, moet de over­heid dan ook een pro­mi­nen­te rol spe­len bij de tran­si­tie naar de ver­duur­za­ming van eco­no­mi­sche ac­ti­vi­tei­ten. Steun kan wor­den ver­leend in de vorm van sub­si­dies of staats­ge­ga­ran­deer­de le­nin­gen. Eu­ro­pe­se duur­zaam­heids­wet­ge­ving Van­uit de Eu­ro­pe­se Unie wordt er veel aan­dacht be­steed aan re­gel­ge­ving die er­voor zorgt dat on­ze eco­no­mie groe­ner en duur­za­mer wordt. De ka­pi­taal­stro­men wor­den her­leid naar duur­za­me­re vor­men van in­ves­te­ren en be­leg­gen. De reeks Eu­ro­pe­se ESG-wet­ge­ving om­vat on­der an­de­re de Taxo­no­mie­ver­or­de­ning, de Sustai­na­ble Fi­nan­ce Dis­clo­su­re Re­gu­la­ti­on (SF­DR), de Non-Fi­nan­ci­al Re­por­ting Di­rec­ti­ve (NFRD) en de voor­stel­len voor de Cor­po­ra­te Sustai­na­bi­li­ty Re­por­ting Di­rec­ti­ve (CS­RD) en de Cor­po­ra­te Sustai­na­bi­li­ty Due Di­li­gen­ce Di­rec­ti­ve (CSDD). Taxo­no­mie­ver­or­de­ning De Taxo­no­mie­ver­or­de­ning geeft een uni­form clas­si­fi­ca­tie­sys­teem waar­door er wordt ge­tracht ze­ker­heid te cre­ë­ren over duur­za­me be­leg­gin­gen. Uit de Taxo­no­mie­ver­or­de­ning volgt of eco­no­mi­sche ac­ti­vi­tei­ten als eco­lo­gisch duur­zaam kun­nen wor­den be­stem­peld. De Taxo­no­mie­ver­or­de­ning is van toe­pas­sing op fi­nan­ci­ë­le markt­deel­ne­mers en be­treft dan ook ban­ken, be­paal­de be­leg­gings­on­der­ne­min­gen, fonds­be­heer­ders, ver­ze­ke­raars en ont­wik­ke­laars van be­paal­de pen­si­oen­pro­duc­ten. De Taxo­no­mie­ver­or­de­ning de­fi­ni­eert be­paal­de be­leg­gings­pro­duc­ten en pen­si­oen­pro­duc­ten. Ten aan­zien van de­ze fi­nan­ci­ë­le pro­duc­ten zijn de fi­nan­ci­ë­le markt­deel­ne­mers ver­plicht om in­for­ma­tie aan te le­ve­ren waar­uit de duur­zaam­heid van de­ze fi­nan­ci­ë­le pro­duc­ten volgt. De in­for­ma­tie moet on­der meer wor­den weer­ge­ge­ven op de web­si­te en op­ge­no­men in het fonds­pros­pec­tus, het jaar­ver­slag, de be­leg­gers­in­for­ma­tie, de mar­ke­ting­do­cu­men­ta­tie en pe­ri­o­die­ke rap­por­ta­ges. De Taxo­no­mie­ver­or­de­ning moet meer ze­ker­heid cre­ë­ren over duur­za­me be­leg­gin­gen. De doel­stel­lin­gen met be­trek­king tot kli­maat­mi­ti­ga­tie en adap­tie uit de Taxo­no­mie­ver­or­de­ning zijn reeds van toe­pas­sing en moe­ten nu al wor­den mee­ge­no­men in de in­for­ma­tie­voor­zie­ning. De re­gels ten aan­zien van de ove­ri­ge doel­stel­lin­gen, zo­als de ver­vui­lings­pre­ven­tie en de be­scher­ming van eco­sys­te­men, tre­den in wer­king op 1 ja­nu­a­ri 2023. Het is voor de fi­nan­ci­ë­le markt­deel­ne­mers die on­der de reik­wijd­te van de Taxo­no­mie­ver­or­de­ning val­len dan ook raad­zaam reeds voor­be­rei­din­gen te tref­fen om aan de­ze nieu­we re­gels te vol­doen. NFRD Fi­nan­ci­ë­le markt­deel­ne­mers met meer dan 500 werk­ne­mers moe­ten als ge­volg van de NFRD ver­kla­ren welk deel van de om­zet en uit­ga­ven in lijn zijn met de voor­noem­de Taxo­no­mie­ver­or­de­ning. Dit kan in een bij­la­ge van het jaar­lijk­se fi­nan­ci­ë­le ver­slag of in een apar­te jaar­lijk­se duur­zaam­heids­rap­por­ta­ge. SF­DR Ook de SF­DR geeft na­de­re re­gels voor de in­for­ma­tie­ver­schaf­fing over duur­zaam­heid in de fi­nan­ci­ë­le sec­tor. Eco­lo­gi­sche duur­zaam­heid in de eco­no­mi­sche markt vormt de ba­sis voor de­ze in­for­ma­tie­voor­zie­nings­re­ge­ling. Be­leg­gers moe­ten gron­dig wor­den ge­ïn­for­meerd over de ef­fec­ten op duur­zaam­heid door het be­leg­gings­be­leid en de be­leg­gings­be­slis­sin­gen door fi­nan­ci­ë­le markt­par­tij­en.De SF­DR is in be­gin­sel van toe­pas­sing op al­le fi­nan­ci­ë­le markt­deel­ne­mers on­ge­acht of ze duur­za­me fi­nan­ci­ë­le pro­duc­ten aan­bie­den of niet. On­der fi­nan­ci­ë­le markt­deel­ne­mers wor­den de­zelf­de on­der­ne­min­gen ver­staan als on­der de Taxo­no­mie­ver­or­de­ning. Het be­treft dan ook ban­ken, be­paal­de be­leg­gings­on­der­ne­min­gen, fonds­be­heer­ders, ver­ze­ke­raars en van ont­wik­ke­laars van be­paal­de pen­si­oen­pro­duc­ten.De SF­DR be­vat een clas­si­fi­ca­tie­sys­teem met drie hoofd­ca­te­go­rie­ën. De eer­ste ca­te­go­rie fi­nan­ci­ë­le pro­duc­ten om­vat al­le klas­sie­ke pro­duc­ten zon­der duur­zaam­heids­ken­mer­ken. Ca­te­go­rie twee ziet op fi­nan­ci­ë­le pro­duc­ten met en­ke­le duur­za­me ken­mer­ken. De der­de ca­te­go­rie fi­nan­ci­ë­le pro­duc­ten be­treft pro­duc­ten die spe­ci­fiek duur­zaam­heid als doel heb­ben en waar­voor dat een bin­dend en ver­plicht on­der­deel is van het be­leg­gings­pro­ces.De in­for­ma­tie­ver­strek­kings­re­gels be­tref­fen voor­al het in aan­mer­king ne­men van on­gun­sti­ge ef­fec­ten op duur­zaam­heid in het be­leg­gings­be­leid of -ad­vies, op en­ti­teits­ni­veau en op pro­duct­ni­veau. Ver­der be­tref­fen de­ze in­for­ma­tie­ver­strek­kings­re­gels de in­te­gra­tie van duur­zaam­heids­ri­si­co’s, de ge­drags­lij­nen in­za­ke duur­zaam­heids­ri­si­co’s en het be­lo­nings­be­leid met be­trek­king tot de in­te­gra­tie van duur­zaam­heids­ri­si­co’s. CS­RD Op 21 april 2021 heeft de Eu­ro­pe­se Com­mis­sie een pak­ket goed­ge­keurd met be­trek­king tot duur­za­me fi­nan­cie­ring. Dit pak­ket om­vat on­der meer een voor­stel voor een richt­lijn die ziet op de ver­slag­leg­ging over de duur­zaam­heid van on­der­ne­min­gen, de CS­RD.De CS­RD breidt de reik­wijd­te en de open­baar­ma­kings­ver­eis­ten voor ESG-in­for­ma­tie waar­in de be­staan­de NFRD al voor­ziet ver­der uit. De CS­RD be­vat ver­schil­len­de aan­vul­len­de voor­schrif­ten. Zo zijn on­der­ne­min­gen ver­plicht om in­for­ma­tie open­baar te ma­ken die no­dig is om te be­grij­pen hoe duur­zaam­heids­fac­to­ren de on­der­ne­ming be­ïn­vloe­den. Ook moet in­for­ma­tie die no­dig is om de ei­gen ef­fec­ten van de on­der­ne­ming op de sa­men­le­ving en het mi­li­eu te be­grij­pen open­baar wor­den ge­maakt.Naast de ver­eis­te in­for­ma­tie on­der de NFRD, zul­len de on­der­ne­min­gen ver­plicht zijn in­for­ma­tie te ver­strek­ken over hun stra­te­gie, doel­stel­lin­gen, de rol van het be­stuur en het ma­na­ge­ment, de be­lang­rijk­ste ne­ga­tie­ve ef­fec­ten die ver­band hou­den met de on­der­ne­ming en haar waar­de­ke­ten, im­ma­te­ri­ë­le ac­ti­va en hoe zij de in­for­ma­tie die zij rap­por­te­ren heb­ben ge­ï­den­ti­fi­ceerd. On­der­ne­min­gen zul­len ook hun groe­ne fi­nan­ci­ë­le in­di­ca­to­ren be­kend moe­ten ma­ken over­een­kom­stig de Taxo­no­mie­ver­or­de­ning om aan te ge­ven wel­ke van hun ac­ti­vi­tei­ten duur­zaam zijn. De rap­por­ta­ge ziet dan ook op de (mo­ge­lij­ke) ef­fec­ten die de ac­ti­vi­tei­ten van de on­der­ne­ming (kun­nen) heb­ben op duur­zaam­heid. CSDD Com­ple­men­tair aan de CS­DR heeft de Eu­ro­pe­se Com­mis­sie het voor­stel voor de CSDD ge­pu­bli­ceerd. De be­oog­de richt­lijn zal van toe­pas­sing zijn op on­der­ne­min­gen met meer dan 500 werk­ne­mers en een we­reld­wij­de om­zet van meer dan 150 mil­joen eu­ro (net­to). Te­vens zal de CSDD van toe­pas­sing zijn in­dien er spra­ke is van meer dan 250 werk­ne­mers en een we­reld­wij­de om­zet van 40 mil­joen (net­to) in­dien 50% van de­ze om­zet voort­vloeit uit be­paal­de sec­to­ren. De ver­plich­tin­gen on­der de CSDD be­tref­fen het in­te­gre­ren van due di­li­gen­ce in het be­leid van de on­der­ne­ming en het on­der­zoe­ken naar (mo­ge­lij­ke) na­de­li­ge ef­fec­ten op men­sen­rech­ten en het kli­maat. De na­de­li­ge men­sen­rech­ten- en kli­maat­ef­fec­ten moe­ten wor­den stop­ge­zet en be­perkt en daar­naast moe­ten pre­ven­tie­ve maat­re­ge­len wor­den ge­no­men. Pro­ce­du­res moe­ten wor­den op­ge­zet met be­trek­king tot het ver­wer­ken en be­han­de­len van klach­ten. Ver­der moet er toe­zicht wor­den ge­hou­den op de on­der­ne­mings­ac­ti­vi­tei­ten en de ge­no­men maat­re­ge­len. Ten­slot­te moe­ten be­vin­din­gen uit het hier­voor ge­noem­de on­der­zoek wor­den ge­rap­por­teerd on­der CSDD en zal men een plan dat het bu­si­ness­mo­del en de on­der­ne­mings­stra­te­gie ver­e­nigt met het Ak­koord van Pa­rijs moe­ten op­stel­len. De ver­wach­ting is dat de­ze richt­lijn aan­zien­lij­ke im­pact zal heb­ben op de on­der­ne­min­gen die on­der de reik­wijd­te gaan val­len. Zie voor meer de­tails hoofd­stuk 1. Rol toe­zicht­hou­ders Van­we­ge de voor­keu­ren van be­leg­gers voor duur­za­me in­ves­te­rin­gen, moe­ten fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen er­voor zor­gen dat de door hen ver­strek­te in­for­ma­tie over de­ze pro­duc­ten cor­rect, dui­de­lijk en niet mis­lei­dend is. De AFM en DNB zien hand­ha­ving van duur­zaam­heids­re­gel­ge­ving als speer­punt van toe­zicht. Zo­wel de Au­to­ri­teit Fi­nan­ci­ë­le Mark­ten (AFM) als De Ne­der­land­sche Bank (DNB) heb­ben in hun rol als toe­zicht­hou­ders aan­ge­ge­ven dat ze hand­ha­ving van duur­zaam­heids­re­gel­ge­ving als speer­punt van toe­zicht op de fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen zien.DNB ziet het kli­maat­ri­si­co als een po­ten­ti­eel sys­teem­ri­si­co voor de fi­nan­ci­ë­le sec­tor. De ge­vol­gen en ri­si­co’s ver­bon­den aan kli­maat­ver­an­de­ring die hier­bij voor fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen gel­den wor­den on­der­ver­deeld in fy­sie­ke ri­si­co’s, tran­si­tie­ri­si­co’s en aan­spra­ke­lijk­heids­ri­si­co’s. On­der fy­sie­ke ri­si­co’s wordt kli­maat­ge­re­la­teer­de scha­de ver­staan, zo­als scha­de door over­stro­ming en storm. Tran­si­tie­ri­si­co’s zijn ri­si­co’s die ont­staan als ge­volg van een ge­lei­de­lij­ke ver­an­de­ring naar een min­der kli­maat­be­las­ten­de eco­no­mie. Hier­on­der wordt tech­ni­sche voor­uit­gang (zo­als de over­gang van olie en gas naar zon- en wind­ener­gie), wij­zi­gin­gen in voor­keu­ren van be­wus­te­re con­su­men­ten, de in­voe­ring van duur­zaam­heids­re­gel­ge­ving, maar ook de ge­wij­zig­de pu­blie­ke opi­nie ver­staan. Fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen moe­ten zich be­wust zijn van de­ze ri­si­co’s en de­ze in hun in­ter­ne ri­si­co­be­heer­sing mee te we­gen. Uit­ein­de­lijk is de ver­wach­ting dat de kre­diet­por­te­feuil­le duur­za­mer wordt, waar­door op ma­cro­ni­veau een la­ger ri­si­co be­staat in ver­ge­lij­king met de hui­di­ge kre­diet­por­te­feuil­le.DNB richt zich op kli­maat- en mi­li­eu­ri­si­co’s, waar­bij de fo­cus ligt op de be­wust­wor­ding en aan­pak van duur­zaam­hei­dri­si­co’s bin­nen de fi­nan­ci­ë­le sec­tor. Kli­maat- en mi­li­eu­ri­si­co’s kun­nen een ma­te­ri­ë­le fi­nan­ci­ë­le im­pact heb­ben op de fi­nan­ci­ë­le so­li­di­teit en re­pu­ta­tie van fond­sen. Om de­ze ri­si­co’s te be­heer­sen heeft DNB een do­cu­ment op­ge­steld met richt­lij­nen voor het in­te­gre­ren van kli­maat- en mi­li­eu­ri­si­co’s in de stra­te­gie, gover­nan­ce, ri­si­co­be­heer­sing en in­for­ma­tie­voor­zie­ning van fonds­be­heer­ders. Daar­naast toetst DNB be­leids­be­pa­lers en me­de­be­leids­be­pa­lers van be­paal­de fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen voor­dat zij hun func­tie kun­nen gaan ver­vul­len. Bij de­ze toet­sing neemt DNB neemt de ken­nis en er­va­ring van de kan­di­daat met be­trek­king tot kli­maat- en mi­li­eu­ri­si­co’s mee.AFM houdt toe­zicht of fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen be­trouw­ba­re en toe­gan­ke­lij­ke in­for­ma­tie ver­strek­ken met be­trek­king tot duur­zaam­heids­fac­to­ren. De on­der toe­zicht staan­de in­stel­lin­gen moe­ten duur­zaam­heids­as­pec­ten in­te­gre­ren in hun be­drijfs­voe­ring, pro­duct­ont­wik­ke­ling, ri­si­co­ma­na­ge­ment en in­ves­te­rings­be­slis­sin­gen. Con­su­men­ten en an­de­re af­ne­mers moe­ten ade­quaat wor­den ge­ïn­for­meerd en ge­ad­vi­seerd ter on­der­steu­ning van hun fi­nan­ci­ë­le be­slis­sin­gen en krij­gen een pro­duct dat pas­send is bij hun be­hoef­te. Vor­men van duur­zaam fi­nan­cie­ren De af­ge­lo­pen ja­ren zijn, on­der meer als ge­volg van de toe­ne­men­de re­le­van­tie en po­pu­la­ri­teit van vor­men van duur­zaam fi­nan­cie­ren, ver­schil­len­de duur­za­me fi­nan­cie­rings­in­stru­men­ten ont­wik­keld voor zo­wel le­nin­gen als voor obli­ga­ties. Voor le­nin­gen in de in­ter­na­ti­o­na­le fi­nan­cie­rings­markt zijn de zo­ge­naam­de Green Loans en Sustai­na­bi­li­ty-Lin­ked Loans het meest po­pu­lair. Hoe­wel de do­cu­men­ta­tie­stan­daar­den voor groe­ne obli­ga­ties niet aan de or­de ko­men in de­ze bij­dra­ge, is met na­me de stan­daard voor Green Loans ge­ïn­spi­reerd op de Green Bond Prin­ci­ples die reeds sinds 2014 in ont­wik­ke­ling zijn. Naast de­ze in­ter­na­ti­o­na­le stan­daar­den en ini­ti­a­tie­ven zijn er ook na­ti­o­na­le groe­ne fi­nan­cie­rings­vor­men, zo­als de re­ge­ling voor groen­ban­ken en groei­fond­sen, die even­eens niet aan de or­de ko­men in de­ze bij­dra­ge.Green Loans zijn ge­ba­seerd op de Green Lo­an Prin­ci­ples (GLP) uit­ge­vaar­digd door Lo­an Mar­ket As­so­ci­a­ti­on (LMA) sa­men met de Asia Pa­ci­fic Lo­an Mar­ket As­so­ci­a­ti­on (APLMA) en de Lo­an Syn­di­ca­ti­ons and Tra­ding As­so­ci­a­ti­on (LSTA). De GLP zijn voor het eerst in 2018 uit­ge­vaar­digd om de con­sis­ten­tie van de fi­nan­ci­ë­le mark­ten op het ge­bied van groe­ne le­nin­gen te be­vor­de­ren. De meest re­cen­te ver­sie van de GLP en bij­be­ho­ren­de ‘hand­lei­ding’ da­te­ren van fe­bru­a­ri 2021.Sustai­na­bi­li­ty-Lin­ked Loans zijn ge­ba­seerd op de Sustai­na­bi­li­ty-Lin­ked Lo­an Prin­ci­ples (SLLPs) even­eens uit­ge­vaar­digd door de LMA, APLMA en LSTA. De meest re­cen­te ver­sie van de SLLP en bij­be­ho­ren­de hand­lei­ding da­te­ren van maart 2022.Zo­wel de GLP als de SLLPs zijn be­gin­se­len die markt­par­tij­en vrij­wil­lig kun­nen toe­pas­sen op een in­di­vi­du­e­le ba­sis per le­ning en die rich­ting ge­ven door mid­del van be­paal­de ken­mer­ken voor wan­neer een le­ning kwa­li­fi­ceert als een Green Lo­an of een of Sustai­na­bi­li­ty-Lin­ked Lo­an. De GLP en SLLPs ge­ven en­kel een ka­der waar­bin­nen der­ge­lij­ke pro­duc­ten zich ver­der kun­nen ont­wik­ke­len. De GLP en SLLPs wor­den in­mid­dels veel­vul­dig ge­bruikt en om­armd door ver­schil­len­de Ne­der­land­se (groot)ban­ken. Ove­ri­gens kent de LMA naast de GLP en SLLPs nog ver­schil­len­de an­de­re ini­ti­a­tie­ven op het ge­bied van ESG, zo­als de So­ci­al Lo­an Prin­ci­ples uit 2021 die rich­ting ge­ven aan het ver­strek­ken van le­nin­gen ten be­hoe­ve van ‘so­ci­a­le pro­jec­ten’.Wat be­treft de in­houd van de ‘groe­ne kre­diet­do­cu­men­ta­tie’ op ba­sis van de GLP en SLLPs moet wor­den op­ge­merkt dat de­ze vaak slechts be­perkt ver­schilt van niet-groe­ne kre­diet­do­cu­men­ta­tie. GLP/ Green Loans Vol­gens de GLP kan er en­kel een groe­ne le­ning wor­den ver­strekt voor ‘groe­ne pro­jec­ten’. Een in­di­ca­tie van wat groe­ne pro­jec­ten kun­nen zijn, is te vin­den in bij­la­ge 1 van de GLP. Vol­gens de GLP moet een groe­ne le­ning in ie­der ge­val vol­doen aan de vol­gen­de vier kern­com­po­nen­ten:Doel: de le­ning (of deel/tran­che) mag slechts wor­den aan­ge­wend voor een groen pro­ject en dit ge­bruik is vol­doen­de ge­waar­borgd en vast­ge­legd in de fi­nan­cie­rings­do­cu­men­ta­tie. Pro­ces voor eva­lu­a­tie en se­lec­tie: van de kre­diet­ne­mer wordt ver­wacht dat hij de kre­diet­ge­ver dui­de­lijk­heid ver­schaft over zijn mi­li­eu­duur­zaam­heids­doel­stel­lin­gen en op grond waar­van de kre­diet­ne­mer con­clu­deert dat de ge­fi­nan­cier­de pro­jec­ten als groen kwa­li­fi­ce­ren.Ge­bruik: van de le­ning­ne­mer wordt ver­wacht dat hij be­schikt over een sys­teem dat er­voor zorgt dat door de le­ning­ge­ver kan wor­den na­ge­gaan of de op­breng­sten van de le­ning wor­den ge­bruikt voor het des­be­tref­fen­de groe­ne pro­ject.Rap­por­ta­ge: de le­ning­ne­mer moet de le­ning­ge­ver jaar­lijks op de hoog­te hou­den van het ge­bruik van de gel­den, in ie­der ge­val tot­dat de le­ning vol­le­dig is op­ge­no­men. SLLPs / Sustai­na­bi­li­ty-Lin­ked Loans Vol­gens de SLLPs moet de kre­diet­ne­mer spe­ci­fie­ke en am­bi­ti­eu­ze doe­len stel­len - de sustai­na­bi­li­ty per­for­man­ce tar­gets (SPTs) - in com­bi­na­tie met be­te­ke­nis­vol­le key per­for­man­ce in­di­ca­tors (KPIs). Aan de hand van de SPTs en KPIs moet het ver­vol­gens mo­ge­lijk zijn te be­oor­de­len of de kre­diet­ne­mer op weg is om aan zijn duur­zaam­heids­tar­gets te vol­doen.De KPIs kun­nen gel­inkt wor­den aan in­ter­ne en ex­ter­ne doe­len. Zo kan een kre­diet­ne­mer een ex­tern bu­reau vra­gen om een duur­zaam­heids­ra­ting ten aan­zien van de on­der­ne­ming of kun­nen kre­diet­ne­mer en kre­diet­ge­ver af­spre­ken wel­ke (in­ter­ne) duur­zaam­heids­doel­stel­lin­gen als KPI zul­len gel­den. In dit laat­ste ge­val kan men bij­voor­beeld den­ken aan: (i) het ver­min­de­ren van CO2-uit­stoot van de on­der­ne­ming of een spe­ci­fiek pro­duc­tie­pro­ces, (ii) het bou­wen van, of ver­bou­wen tot, duur­za­me wo­nin­gen, (iii) het ver­min­de­ren van voed­sel­ver­spil­ling, (iv) het ge­bruik van ge­re­cy­cled ma­te­ri­aal in het pro­duc­tie­pro­ces of (v) het be­vor­de­ren van de bi­o­di­ver­si­teit.Bij het be­ha­len van de KPIs en STPs wordt de kre­diet­ne­mer door­gaans be­loond mid­dels een la­ger ren­te­ta­rief. In som­mi­ge ge­val­len is ook het om­ge­keer­de het ge­val: in­dien de STPs niet wor­den be­haald moet de kre­diet­ne­mer een ho­ge­re ren­te be­ta­len. Dit bo­nus-ma­lus­sys­teem is door­gaans niet van toe­pas­sing op Green Loans, hoe­wel kre­diet­ne­mers on­der Greens Loans veel­al de groe­ne kwa­li­fi­ca­tie van hun le­ning ver­lie­zen wan­neer niet kan wor­den vol­daan aan de vier kern­com­po­nen­ten.Ge­con­clu­deerd kan wor­den dat Green Loans en Sustai­na­bi­li­ty Lin­ked Loans fun­da­men­teel van el­kaar ver­schil­len. Waar Green Loans wor­den ge­bruikt ter fi­nan­cie­ring van een groen pro­ject wor­den Sustai­na­bi­li­ty Lin­ked Loans ge­bruikt om de kre­diet­ne­mer aan te moe­di­gen zich aan de ge­stel­de SPTs en KPIs te hou­den en daar­mee bij te dra­gen aan een groe­ne­re we­reld. SLL of GL? Bij de se­lec­tie van een groen fi­nan­cie­rings­in­stru­ment moet de kre­diet­ne­mer zich af­vra­gen of de gel­den (vol­le­dig) kun­nen wor­den aan­ge­wend ter fi­nan­cie­ring van een groen pro­ject en of hij aan de vier kern­com­po­nen­ten kan vol­doen. Is dat niet het ge­val, dan ligt de keu­ze voor een Sustai­na­bi­li­ty Lin­ked Lo­an voor de hand. Daar­bij komt dat Green Loans veel­al wor­den ver­strekt als term loans die te lin­ken zijn aan een spe­ci­fiek groen pro­ject en Sustai­na­bi­li­ty Lin­ked Loans als re­vol­ving cre­dit fa­ci­li­ties die veel­al die­nen ter on­der­steu­ning van de al­ge­he­le be­drijfs­voe­ring en daar­mee de bre­de­re groe­ne stra­te­gie van de kre­diet­ne­mer. Kwa­li­fi­ca­tie on­der de Taxo­no­mie­ver­or­de­ning De on­der de Taxo­no­mie­ver­or­de­ning ont­wik­kel­de clas­si­fi­ca­tie voor eco­no­mi­sche ac­ti­vi­tei­ten vraagt par­tij­en te rap­por­te­ren over welk deel van de om­zet voort­vloeit uit duur­za­me ac­ti­vi­tei­ten. Wan­neer een kre­diet­ne­mer mid­dels een Green Lo­an of een Sustai­na­bi­li­ty Lin­ked Lo­an in­ves­teert in de ver­duur­za­ming van zijn eco­no­mi­sche ac­ti­vi­tei­ten dan zal dit kun­nen bij­dra­gen aan het duur­zaam­heids­pro­fiel van de kre­diet­ne­mer en kun­nen wor­den mee­ge­no­men in de rap­por­ta­ge­ver­plich­tin­gen.In wel­ke ma­te de GLPs en SLLPs in bre­de­re zin pas­sen bin­nen de con­text van de Taxo­no­mie­ver­or­de­ning is nog on­dui­de­lijk. Het is aan de wet­ge­ver en markt­par­tij­en om hier in de toe­komst dui­de­lijk­heid over te ver­schaf­fen. Con­clu­sie ESG en de bij­be­ho­ren­de in­for­ma­tie­voor­zie­nin­gen spe­len een steeds gro­te­re rol in de fi­nan­cie­rings­prak­tijk. De be­staan­de re­gel­ge­ving brengt al ver­gaan­de in­for­ma­tie­ver­plich­tin­gen met zich mee, maar op kor­te ter­mijn wor­den de re­gels aan­zien­lijk uit­ge­breid. Dit zal niet uit­slui­tend in­vloed heb­ben op fi­nan­ci­ë­le markt­deel­ne­mers maar ook op an­de­re gro­te on­der­ne­min­gen. Fi­nan­cie­ring van niet-duur­za­me ac­ti­vi­tei­ten bij fi­nan­ci­ë­le on­der­ne­min­gen zal naar ver­wach­ting op ter­mijn moei­lij­ker wor­den. Daar­te­gen­over zal fi­nan­cie­ring van duur­za­me ac­ti­vi­tei­ten voor­de­li­ger wor­den. Het is raad­zaam hier tij­dig op in te spe­len.