Home / Publicaties / Consumentenrecht krijgt een nieuw uniform jasje

Consumentenrecht krijgt een nieuw uniform jasje

07/03/2013

Op 25 oktober 2011 is Europese Richtlijn betreffende consumentenrechten tot stand gekomen. Deze “Richtlijn Consumentenrechten” vervangt de “Richtlijn inzake koop op afstand” en de “Richtlijn inzake colportage”. Het toepassingsbereik van de nieuwe richtlijn is ruim. De richtlijn treft overeenkomsten die worden gesloten tussen consumenten en handelaren in een fysieke winkel, via het internet of telefoon of buiten een verkoopruimte. Grote kans dus, dat uw bedrijf met deze regels te maken heeft.


Consumentenrecht
Handelaren hebben te maken met een verscheidenheid aan regels wanneer zij goederen of diensten aanbieden aan consumenten. Deze regels zien met name op informatieplichten van de handelaar ter bevordering van transparantie omtrent zijn identiteit, het aanbod, en het bestelproces.
Door deze regels genieten consumenten ‘op afstand’ bescherming, een soort ‘security blanket’, ter compensatie voor het sluiten van de overeenkomst zonder het product, de dienst of de verkoper vooraf ‘in levenden lijve’ te kunnen zien. De consument moet niet alleen goed geïnformeerd worden voordat een overeenkomst wordt gesloten, maar hij moet ook de mogelijkheid hebben om achteraf (eenvoudig en zonder bijkomende kosten) van de overeenkomst af te zien. De Richtlijn Consumentenrechten verandert deze uitgangspunten niet, maar zorgt wel voor wijzigingen in de concrete invulling van de consumentenbescherming.

Actualiseren, verbeteren en vereenvoudigen
De nieuwe Richtlijn Consumentenrechten moet het bestaande juridisch kader met betrekking tot overeenkomsten tussen consumenten en handelaren actualiseren, verbeteren en vereenvoudigen.
Zo wordt er aangesloten bij de actualiteit door het aanvullen en actualiseren van definities, rekening houdend met de ontwikkelingen in de digitale wereld. Een verbetering kan worden gezien in de uitbreiding van de rechten van de consument, bijvoorbeeld door de oprekking van de “cooling off” periode (de wettelijke bedenktijd die de consument heeft nadat hij de overeenkomst is aangegaan) van 7 dagen naar 14 dagen. Een vereenvoudiging zit bijvoorbeeld in het standaard herroepingsformulier dat handelaren moeten aanbieden aan de consument zodat deze eenvoudiger van zijn rechten gebruik kan maken.


Maximumharmonisatie
De EU-wetgever heeft bij het opstellen van de Richtlijn Consumentenrechten gekozen voor een maximumharmonisatie, wat inhoudt dat er (niet of) nauwelijks ruimte is voor lidstaten om striktere regels te implementeren in de nationale wetgeving. Dit is bewust gedaan vanuit het oogpunt om meer uniforme bescherming in te interne markt te creëren. De EU-wetgever is van mening dat hierdoor het consumentenvertrouwen kan worden vergroot omdat de consument beter weet welke rechten hij heeft bij het sluiten een overeenkomst op de Europese interne ‘marktplaats’. Ook handelaren die in verschillende landen binnen de Europese Unie actief zijn hoeven dan minder met verschillende nationale wettelijke regimes rekening te houden. Overigens biedt de Richtlijn Consumentenrechten in een aantal bepalingen wel enige keuzemogelijkheden voor de lidstaten bij implementatie. De Nederlandse wetgever kiest er vooralsnog voor om deze “extra opties” niet door te voeren.

Anticipeer en conformeer

In hoeverre de Richtlijn Consumentenrechten ingrijpende veranderingen voor uw bedrijf teweegbrengt hangt enerzijds af van het uiteindelijke resultaat van de implementatie en anderzijds van uw huidige compliance level. Momenteel ligt het wetsvoorstel bij de Tweede Kamer ter behandeling. Kamerleden hebben dus nog de gelegenheid amendementen voor te stellen. Dit betekent niet dat anticiperen is uitgesloten. Kijk alvast kritisch naar de wijze waarop uw bedrijf zich presenteert en het proces van het sluiten van overeenkomsten heeft vormgegeven. Doe dit op tijd, eind 2013 verstrijkt de implementatietermijn van de nieuwe richtlijn waarna nog een half jaar overgangstermijn zal gelden. Daarna kan de Autoriteit Consument en Markt handhaven, die trouwens zélf ook bezig is met het verruimen van haar bevoegdheden.

Wij houden u op de hoogte.