Home / Publicaties / De Wet Arbeidsmarkt in Balans is aangenomen; wat betekent...

De Wet Arbeidsmarkt in Balans is aangenomen; wat betekent dit?

29/05/2019

Gisteren (28 mei jl.) heeft de Eerste Kamer ingestemd met de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB). Deze wet brengt veranderingen aan in het arbeidsrecht. De aangepaste regels gaan in per 1 januari 2020. Een belangrijke wijziging is dat de WAB het ontslagstelsel aanzienlijk versoepelt door de invoering van de zogenoemde cumulatiegrond (al dan niet in combinatie met een extra vergoeding voor de werknemer). Daarnaast zal de transitievergoeding al opgebouwd worden vanaf de eerste werkdag van de werknemer en ook de ketenregeling wordt verruimd naar drie contracten voor bepaalde tijd in drie jaar. Daarnaast geeft de WAB meer bescherming aan payrollmedewerkers en werknemers werkzaam op basis van oproepovereenkomsten. Hieronder treft u de belangrijkste wijzigingen van de WAB aan:

Cumulatiegrond

De WAB zorgt voor een versoepeling van het ontslagrecht met de intreding van een extra ontslaggrond. Deze nieuwe grond maakt het mogelijk een aantal ontslaggronden te combineren, met uitzondering van de UWV ontslaggronden (bedrijfseconomische redenen en langdurige arbeidsongeschiktheid) en werkweigering wegens gewetensbezwaren.

En als de kantonrechter de arbeidsovereenkomst ontbindt op deze cumulatiegrond kan aan de werknemer daarnaast nog een extra vergoeding worden toegekend bovenop de transitievergoeding, ter hoogte van maximaal de helft van de transitievergoeding. Deze extra vergoeding kan alleen worden toegekend bij de nieuwe cumulatiegrond.

Transitievergoeding

Vanaf 1 januari 2020 bouwt iedere werknemer vanaf de eerste werkdag transitievergoeding op, ook wanneer de arbeidsovereenkomst al binnen de proeftijd op initiatief van de werkgever wordt beëindigd. De voorwaarde dat de werknemer 24 maanden of langer in dienst moet zijn vervalt.

Vanaf 1 januari 2020 eindigt ook de verhoogde opbouw van de transitievergoeding voor werknemers met een dienstverband van 10 jaar of langer. Ook vervalt de hogere transitievergoeding voor werknemers van 50 jaar of ouder en de overbruggingsregeling voor bedrijven met minder dan 25 werknemers. Dit betekent dat vanaf 1 januari 2020 voor alle werknemers, ongeacht de lengte van de arbeidsovereenkomst, dienstjaren en leeftijd de transitievergoeding op dezelfde manier wordt berekend.

Ketenregeling

Vanaf 1 januari 2020 mag een werkgever maximaal drie arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd sluiten in een periode van maximaal drie jaar. Daarna ontstaat automatisch een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. De wettelijke onderbrekingsperiode van 6 maanden blijft hetzelfde. Wel is het mogelijk om middels cao deze periode van 6 maanden te verkorten naar 3 maanden, maar alleen indien de aard van het werk dit verlangt. Dit is het geval bij terugkerend tijdelijk werk dat ten hoogste gedurende een periode van negen maanden kan worden verricht.

Oproepovereenkomst

De WAB verstaat onder een oproepovereenkomst: iedere arbeidsovereenkomst zonder vaste arbeidsomvang (nulurencontract of min-maxcontract). Vanaf 1 januari 2020 moeten werkgevers minimaal vier dagen van tevoren aan oproepkrachten doorgeven dat zij moeten komen werken, wanneer de werkzaamheden moeten worden verricht en voor hoeveel uur. Wanneer de oproep te laat wordt gegeven, hoeft de oproepkracht hier geen gehoor aan te geven. Wanneer de werkgever de oproep na aanvaarding door de oproepkracht binnen vier dagen intrekt, heeft de werknemer recht op loon over de uren waarvoor hij aanvankelijk was opgeroepen. In de cao kan van deze termijn worden afgeweken, zolang minimaal één dag oproeptermijn overblijft.

Na 12 maanden is de werkgever verplicht om de oproepkracht een vaste arbeidsomvang aan te bieden van het gemiddeld aantal uitbetaalde uren van de voorgaande 12 maanden. Indien de werkgever dit niet doet, heeft de oproepkracht toch recht op loon over de gemiddelde arbeidsomvang van de afgelopen 12 maanden.

Payroll

Met de WAB komt er een wettelijke definitie van de payrollovereenkomst. Ook krijgt de payrollmedewerker meer rechten nu in de WAB een specifieke bepaling over payrollovereenkomsten wordt opgenomen. In geval van payrolling krijgt de payrollmedewerker recht op dezelfde arbeidsvoorwaarden als de werknemers die in eenzelfde functie werkzaam zijn bij de opdrachtgever (of inlener).

Ook krijgt de payrollmedewerker recht op een pensioen. Dit pensioenrecht gaat pas in op 1 januari 2021.

WW-premiedifferentiatie

Met de WAB komt een WW-premieregeling voor alle werkgevers. De hoofdregel is dat de lagere premie geldt voor werknemers met een schriftelijke arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, tenzij sprake is van een oproepovereenkomst. Nulurencontracten en min-maxcontracten komen derhalve niet in aanmerking voor deze lagere premie.

Zelfstandigen zonder personeel

Minister Koolmees komt met een voorstel voor nieuw zzp-beleid gericht op een adequate bescherming van zzp'ers aan de onderkant van de arbeidsmarkt en maatregelen gericht op het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Op 24 mei 2019 heeft de minister gemeld dat er voor de zomer van 2019 een voorstel zal komen.

Auteurs

Portret vanAyşegül Avci
Ayşegül Avci
Advocaat
Amsterdam
Barbara Veldmaat