Home / Publicaties / Het overnemen van foto's en productinformatie van...

Het overnemen van foto's en productinformatie van een concurrerende website

21/04/2009

Op 25 maart 2009 wees de rechtbank te Arnhem vonnis in een geding over de rechtmatigheid van het door een webwinkel overnemen van productfoto's en omschrijvingen van een concurrent. Beide partijen exploiteren websites waarop zij orthomoleculaire voedingssupplementen (zoals bijvoorbeeld vitaminepillen) verkopen. Op de website van De Roode Roos (eiser) worden vrijwel alle aangeboden producten (d.m.v. een foto) afgebeeld en voorzien van productinformatie. De Rooij (gedaagde) heeft de productfoto's en omschrijvingen gekopieerd en op haar eigen website geplaatst.

De Roode Roos vorderde dat De Rooij het gebruik van de foto's en teksten zou staken en eiste schadevergoeding. De Roode Roos baseerde de vorderingen op het auteursrecht, het databankrecht, geschriftenbescherming en/of onrechtmatige daad.

Auteursrecht
De auteursrechtelijke claim van De Roode Roos op de foto's en productinformatie werd afgewezen, omdat deze volgens de rechtbank "onvoldoende eigen oorspronkelijk karakter" hadden en dus niet door het auteursrecht worden beschermd. Het ging om natuurgetrouwe weergaven van en nauwkeurige feitelijke informatie over de te verkopen producten. Er was méér nodig om te kunnen spreken van oorspronkelijke werken, aldus de Arnhemse rechtbank. Van inbreuk op het auteursrecht op de foto's en productinformatie was dus geen sprake. De rechtbank vond wél dat De Roode Roos "enige" auteursrechtelijke bescherming moest worden toegekend ten aanzien van de verzameling foto's en productinformatie die de website vormt. De Roode Roos had namelijk subjectieve keuzes gemaakt in de wijze waarop zij de foto's en teksten had gerangschikt. Dat kon evenwel niet baten, omdat de websites van de twee concurrenten niet identiek waren, en de onderlinge verschillen er naar oordeel van de rechtbank toe leidden dat De Rooij geen inbreuk maakte op dit "beperkte" auteursrecht op de gegevensverzameling.

Databankenrecht
Vervolgens beriep De Roode Roos zich op haar databankenrecht. Volgens de rechtbank was de website echter geen beschermde databank in de zin van de databankenwet, omdat de kernactiviteit van De Roode Roos de webwinkel was en niet het exploiteren van een databank als zodanig. De website is in feite een digitale catalogus, en nodig voor de kernactiviteit van De Roode Roos. De investeringen in de website zijn daarom niet in de databank als zodanig gedaan, maar in de webwinkel zelf. Bij gebreke aan zelfstandige investering in de databank is niet voldaan aan één van de eisen uit de databankenwet. Aangezien de website geen databank in de zin van de wet is, kan er ook geen sprake zijn van inbreuk daarop, aldus de rechtbank.

Geschriftenbescherming databank
Gelukkig voor De Roode Roos had zij ook een beroep gedaan op de zogenaamde "geschriftenbescherming". De onlinecatalogus kon op grond van de Auteurswet als een verzameling van (in dit geval digitale) geschriften, worden beschermd tegen bewijsbare ontlening door middel van eenvoudige herhaling, ook al zijn deze geschriften niet oorspronkelijk. Uit de door De Roode Roos ingediende producties bleek dat De Rooij de teksten als "tekst only-bestanden" had gekopieerd, waardoor in sommige gevallen rare tekens in de tekst waren verschenen. Zelfs de spelfouten en verwijzingen naar productnummers van De Roode Roos bleken overgenomen en De Rooij had het overnemen toegegeven. Ontlening door eenvoudige herhaling stond daarmee vast, hetgeen betekende dat De Rooij handelde in strijd met de Auteurswet door de productinformatie van De Roode Roos één op één op haar website over te nemen.

Onrechtmatige daad
Ook het overnemen van de foto's door de Rooij werd door de rechtbank onrechtmatig geoordeeld, omdat er sprake was van "bijzondere omstandigheden". De Rooij had namelijk zelf verklaard dat het gebruikelijk is dat productfoto's worden aangeleverd door fabrikanten en leveranciers van orthomoleculaire voedingssupplementen en dat zij in dit geval gewoon beschikte over foto's op een CD-rom. Er was dus geen enkele noodzaak om de afbeeldingen van de website van De Roode Roos te gebruiken. Bovendien was op de website van De Roode Roos uitdrukkelijk aangegeven dat zij het niet op prijs stelde als men dit deed. Door onder die omstandigheden, als directe concurrent, toch productfoto's van de website van De Roode Roos af te halen, samen met productomschrijvingen die middels geschriftenbescherming worden beschermd, handelde De Rooij in strijd met de zorgvuldigheid die in het maatschappelijk verkeer betaamt en dus onrechtmatig, aldus de Arnhemse rechtbank. Over de hoogte van de schadevergoeding zullen partijen nog door moeten procederen, want daarover heeft de rechtbank zich nog niet uitgesproken.

Conclusie
Hoewel De Roode Roos "gelijk" heeft gekregen, zal deze uitspraak andere (internet)ondernemers weinig geruststellen. Foto's worden normaalgesproken als auteursrechtelijk beschermd materiaal gezien. Dat geldt ook voor zakelijke en industriële foto's. Indien deze uitspraak door andere rechters zou worden gevolgd, zou dat een hele categorie (internet)afbeeldingen "vogelvrij" verklaren.