Kraakverbod wederom gekraakt

In het vorige nummer van onze Newsflash berichtten wij over de inwerkingtreding van de Wet kraken en leegstand per 1 oktober j.l, waarmee een absoluut kraakverbod werd geïntroduceerd. De wet is amper een maand oud en het Haagse Hof heeft inmiddels de strafrechtelijke ontruiming van krakers alweer verboden. Waarom eigenlijk?

Rechter moet dreigende ontruiming van te voren toetsen
Nog voor inwerkingtreding van de Wet kraken en leegstand was al duidelijk dat de krakers in ons land zich niet met deze wet konden verenigen. In eerste instantie leek het erop dat ook gemeenten zich tegen de wet zouden keren en het kraakverbod niet zouden handhaven, maar in de praktijk werd wel tot ontruiming overgegaan. Dit tot groot ongenoegen van de krakers. Om te voorkomen dat de panden die zij hadden gekraakt werden ontruimd, heeft een aantal van hen een kort geding procedure aangespannen tegen de Staat. Het belangrijkste argument dat de krakers aanvoerden was dat de ontruimingsbevoegdheid die in de wet is gecreëerd in strijd is met het Europese recht. Volgens het Europese recht dient eenieder die het risico loopt om gedwongen zijn huis te verliezen de mogelijkheid te hebben een dergelijke maatregel door een onafhankelijke rechter te laten toetsen. Ook krakers hebben een 'huisrecht' en de strafrechtelijke ontruiming is een ernstige inbreuk op dat recht. Volgens de krakers biedt de huidige kort geding procedure waarin een dreigende ontruiming aan de rechter voorgelegd kan worden onvoldoende waarborgen.

Oordeel rechtbank en Hof
De rechtbank deelt de mening van de krakers niet en is van oordeel dat het kort geding een voldoende middel is om een dreigende ontruiming van de krakers te laten toetsen en wijst het gevraagde ontruimingsverbod van de krakers.
Het Hof wijst het gevraagde ontruimingsverbod van de krakers toe. Hoewel het Hof van mening is dat het kort geding op zichzelf een met voldoende waarborgen omkleed rechtsmiddel is, biedt het in de huidige situatie onvoldoende waarborgen voor degenen die met ontruiming worden bedreigd. Daarvoor dient op zijn minst vereist te zijn dat de ontruiming ruim van te voren wordt aangekondigd zodat er voldoende tijd is om nog een kort geding aanhangig te maken. En als een kort geding procedure wordt aangespannen dient niet tot ontruiming te worden overgegaan voordat de kort geding rechter in eerste instantie uitspraak heeft gedaan. De Wet kraken en leegstand regelt daar niets over. Ook het ontruimingsbeleid van het Openbaar Ministerie (OM) is op dit punt onduidelijk.

Conclusie
Zolang de wet noch nauwkeurig omschreven en deugdelijk gepubliceerde beleidsregels de regel bevatten dat bij een dreigende ontruiming afdoende gelegenheid bestaat het oordeel van de voorzieningenrechter (in één instantie) in te roepen en het OM diens oordeel zal afwachten voordat tot ontruiming zal worden overgegaan, mag het OM niet tot strafrechtelijke ontruiming overgaan. Werk aan de winkel voor wetgever of OM. En een flinke strop voor de eigenaren die hierdoor bij een gekraakt pand weer zijn aangewezen op de kostbare civielrechtelijke procedure tot ontruiming om de inbreuk op hun eigendomsrecht te stoppen.