Gezamenlijke inkoop academische ziekenhuizen

In de jurisprudentie is al geruime tijd geleden geoordeeld dat academische ziekenhuizen publiekrechtelijke instellingen zijn en daarmee aanbestedingsplichtig [zie bijvoorbeeld vzr. rechtbank Maastricht 13 maart 2007, ECLI:NL:RBMAA:2007:BA0781; vrz. rechtbank Den Haag 25 september 2015, ECLI:NL:RBDHA:2015:11606; vzr. rechtbank Midden-Nederland 19 juni 2015, ECLI:NL:BMNE:2015:4685]. Dat betekent dat academische ziekenhuizen het aanbestedingsrecht in acht moeten nemen wanneer zij werken, diensten of leveringen inkopen. De aanbestedingsrechtelijke beginselen van het aanbestedingsrecht dienen in dat verband te worden gerespecteerd zoals het gelijkheidsbeginsel en het transparantiebeginsel. Het uitvragen van specifieke merken, bij bijvoorbeeld de inkoop van medicijnen of hulpmiddelen, is daardoor niet toegestaan. Het Universitair Medisch Centrum Utrecht heeft dat recentelijk nog aan den lijve ondervonden in een kort geding van verscheidene leveranciers (Vzr. Rb. Midden-Nederland 19 juni 2015, ECLI:NL:RBMNE:2015:4685). De voorzieningenrechter heeft toen overwogen: "In beginsel mag niet worden verwezen naar een fabricaat of merk. Een uitzondering is slechts geoorloofd als een voldoende nauwkeurige en begrijpelijke beschrijving van de opdracht anders niet mogelijk is, en dan nog onder de voorwaarde dat de vermelding van het fabricaat of merk wordt vergezeld door de woorden 'of gelijkwaardig'. Identieke producten mogen niet bevoordeeld worden. Aan het fabricaat of merk gelijkwaardige producten dienen op een eerlijke en gelijkwaardige wijze te kunnen meedingen naar gunning."

Dat wat geldt voor afzonderlijke academische ziekenhuizen geldt – logischerwijs - ook indien academische ziekenhuizen gezamenlijk inkopen. Een groot aantal academische ziekenhuizen zijn verenigd in de Inkoopcombinatie Ziekenhuis Apotheken Academische Ziekenhuizen, ook wel iZAAZ. Het iZAAZ organiseert een uitvraag, waarop de afzonderlijke academische ziekenhuizen vervolgens zelf een overeenkomst sluiten met de geselecteerde inschrijvers. Met enige regelmaat krijgen wij de inkoopdocumenten van de iZAAZ onder ogen. Uit die documenten blijkt niet dat de aanbestedingsrechtelijke beginselen zoals het gelijkheidsbeginsel en transparantiebeginsel in acht worden genomen. Duidelijke gunningscriteria met wegingsfactoren aan de hand waarvan inschrijvingen worden beoordeeld, ontbreken namelijk veelal, net als de mogelijkheid gelijkwaardige producten aan te bieden. In onze optiek is dat de iZAAZ niet toegestaan en wij zijn benieuwd hoe lang leveranciers dit nog door de vingers zien.