Home / Europa / Nederland / Antitrust, Competition & Trade

Antitrust, Competition & Trade (ACT)

Advocatenkantoor in Nederland gespecialiseerd in Antitrust, Competition & Trade (ACT)

Het Nederlandse Antitrust, Competition & Trade-team van CMS maakt deel uit van een van de grootste gespecialiseerde ACT-teams ter wereld. De meer dan 225 CMS-experts van het internationale ACT-team adviseren cliënten in meer dan 40 landen wereldwijd over allerlei aangelegenheden op het gebied van ACT.

Door onze omvang en de spreiding van onze kantoren kunnen wij alle ACT-zaken behandelen, ongeacht de geografische dimensie daarvan. Waar nodig werken we samen met vaste contacten uit ons bredere netwerk van advocatenkantoren overal ter wereld.

De leden van het ACT-team in Nederland zijn erkende specialisten. Bovendien hebben wij subgroepen van deskundigen die veel kennis en ervaring hebben op het gebied van bijvoorbeeld staatssteun en Foreign Direct Investments (FDI).

Onze cliënten zijn niet alleen grote multinationals die graag met ons ACT-team samenwerken om een grotere regio (bijvoorbeeld Europa) te bestrijken maar ook middelgrote ondernemingen. In voorkomend geval werken wij ook voor de Rijksoverheid en voor lagere overheden.

De ondernemingen die wij bijstaan zijn actief in uiteenlopende sectoren van de economie. Wij hebben ervaring in de auto-industrie, op het gebied van consumentenproducten, in de bouw en aanverwante sectoren en in de energiesector om maar enkele voorbeelden te noemen.

In het kader van onze dienstverlening maken wij vanzelfsprekend gebruik van de meest actuele technische en AI-tools om onze cliënten zo goed mogelijk te ondersteunen.

"This practice has a unique repertoire of legal resources and a thriving team which makes it stand out from other law firms."

The Legal 500 EMEA, 2023

"Good knowledge of clients’ market and quick analysis of ad hoc questions."

The Legal 500 EMEA, 2023

"The team has depth and knowledge of the courts and judicial thinking in the Netherlands, which gives it an edge over its rivals."

The Legal 500 EMEA, 2022

"In-depth knowledge and commitment to delivering good work."

The Legal 500 EMEA, 2021

"Experts in the field of EU law."

The Legal 500 EMEA, 2021

"Recommended in the 2021 edition of the Global Competition Review 100."

GCR 100, 2021

"CMS quickly provides and clear practical answers and solutions in complicated legal matters and is proactive."

The Legal 500 EMEA, 2020

Selecteer een gebied

Civiele handhaving van het me­de­din­gings­recht
Het CMS-team treedt op voor eisers en gedaagden in alle mededingingszaken die dienen of mogelijk zullen dienen voor civiele rechtbanken in Nederland.
Compliance
CMS helpt cliënten te voorkomen dat de mededingingsregels door de onderneming worden geschonden. Met dat oogmerk verzorgen wij vaak compliance tr
Controle op buitenlandse subsidies
De EU heeft het toezicht op staatssteun uitgebreid tot de steun aan ondernemingen die door overheden van landen buiten de EU wordt verleend en heeft d
Dawn Raid
Het kan ook u of uw onderneming overkomen: op een ochtend staat de overheid onverwacht op de stoep. Men wil toegang tot uw administratie, men wil kopi
Digitale markten
CMS wordt algemeen erkend als uitmuntend juridisch adviseur in digitale en technologiemarkten. Wij helpen ondernemingen risico's te vermijden en kanse
EU-recht in brede zin
Met onze gespecialiseerde expertise in EU-recht in brede zin helpen wij ondernemingen hun commerciële belangen te verdedigen, bijvoorbeeld in pro
Exportcontrole en sancties
In een steeds uitdagendere internationale zakenwereld helpt CMS ondernemingen om aan de regels te blijven voldoen en het functioneren van de supply ch
Fusiecontrole
CMS heeft in Nederland een uitgebreide staat van dienst op het gebied van fusiecontrole. Elk jaar melden we een groot aantal transacties bij de Europe
Horizontale overeenkomsten
Waar het contacten tussen en met concurrenten betreft, is de scheidslijn tussen toelaatbaar gedrag en een inbreuk op de mededingingsregels dun. De exp
Kar­tel­on­der­zoe­ken
Ondernemingen moeten zich bewust zijn van de consequenties die kartelgedrag voor de ondernemingen zelf en hun management kan hebben. Wij staan cli&eum
Misbruik van een economische machtspositie
Het gedrag van ondernemingen met een economische machtspositie wordt steeds kritischer bekeken en misbruik kan leiden tot hoge boetes van de Europese
Oneerlijke han­dels­prak­tij­ken (UTP)
CMS neemt het voortouw bij het adviseren van cliënten op het gebied van oneerlijke handelspraktijken, wat een relatief nieuw rechtsgebied in vele
Regulering
Ondernemingen in gereguleerde sectoren staan voortdurend onder toezicht op concurrentiebeperkend gedrag, zeker in verband met de Digital Markets Act (
Screening van buitenlandse investeringen
Hoewel eerder in Nederland geen of nauwelijks aandacht behoefde te worden besteed aan screening van buitenlandse investeringen (FDI) met het oog op na
Staatssteun
Staatssteun vormt een belangrijk rechtsgebied dat voortdurend in ontwikkeling is. De EU en de lidstaten, waaronder Nederland, hebben vergaande regelin
Verticale overeenkomsten
De toegenomen aandacht van de Europese Commissie en de Autoriteit Consument & Markt betekent dat de verenigbaarheid van verticale overeenkomsten m
Aanmelden voor Antitrust, Competition & Trade (ACT) onderwerpen
Blijf up-to-date met onze client services.
CMS Dawn Raid Assistant
Met de 'CMS Dawn Raid Assistant' zorgt CMS ervoor dat cliënten bij invallen direct realtime-hulp kunnen inschakelen via hun smartphone.

Feed

12/03/2024
After EU Commission's first decision on Carbon Contracts for Difference,...
The European Commission approved the first Carbon Contracts for Difference (CCfD) scheme under the new Guidelines on State aid for climate, environmental protection and energy 2022 (CEEAG).Fol­lo­wing the...
07/03/2024
Practical guidance on how to assess the existence of aid for risk financing...
On 26 January 2024, the Commission adopted practical guidance for Member States on assessing the existence of State aid for measures aimed at facilitating access to financing for certain bu­si­nes­ses.Risk...
05/03/2024
European Commission authorises EUR 550 million Italian hydrogen aid scheme
On 30 January 2024, the European Commission authorised an Italian hydrogen aid scheme with a budget of EUR 550 million under the Temporary Crisis and Transition Framework.The Green Deal industrial planThe...
19/02/2024
Nieuwe pro­vi­sie­trans­pa­ran­tie- en ad­vies­ver­plich­tin­gen per 1 juli 2024
Per 1 juli 2024 treedt het Wij­zi­gings­be­sluit Financiële Markten 2023 (het ''Wij­zi­gings­be­sluit'') in werking. Het Wij­zi­gings­be­sluit bevat diverse nieuwe verplichtingen voor onder meer aanbieders, adviseurs en bemiddelaars in verzekeringen. In deze signalering gaan wij in op een aantal van deze verplichtingen.
22/01/2024
State aid: The European Commission approves an Italian aid scheme for the...
On 15 January 2024, the European Commission approved a EUR 120 mil­li­on Italian aid scheme for all airlines establishing new connections between one of the three airports in Calabria, namely Tito Minniti...
16/01/2024
Antitrust, Competition & Trade update: november en december 2023
In het kort In het blog ‘Kleine overnames, grote problemen’ van 6 november 2023 stelt Martijn Snoep dat de Mededingingswet in de afgelopen 25 jaar een goed en effectief instrument is gebleken om de meeste con­cur­ren­tie­pro­ble­men aan te pakken. Toch zijn er twee hiaten: het ontbreken van regulering voor 'understandings' tussen ondernemingen en het gebrek aan toetsing van kleine overnames die toch con­cur­ren­tie­pro­ble­men veroorzaken. Een goede oplossing voor dat laatste zou volgens Snoep een call-in bevoegdheid zijn op basis waarvan de ACM kleine overnames onder de drempels alsnog kan onderzoeken. De onzekerheid voor ondernemingen die hiermee gepaard gaat, kan naar zijn oordeel verminderd worden door de mogelijkheid van een vrijwillige melding vooraf en een periode van drie maanden waarbinnen de ACM moet aangeven of zij de overname wil onderzoeken. De rechtbank Amsterdam stelt op 8 november 2023 prejudiciële vragen aan de Hoge Raad in een van de rechtszaken over schade naar aanleiding van het veelbesproken truckkartel. De rechtbank vraagt of een enkelvoudige en voortdurende inbreuk van artikel 101 VWEU onder Nederlands recht moet worden gekwalificeerd als een enkelvoudige en voortdurende onrechtmatige gedraging die resulteert in afzonderlijke scha­de­ver­goe­dings­vor­de­rin­gen op het moment dat de schade wordt geleden, of dat dit leidt tot een enkelvoudige scha­de­ver­goe­dings­vor­de­ring per gedupeerde die uit verschillende schadeposten bestaat. Ook legt de rechtbank de vraag voor wat het doorslaggevende tijdstip is voor de vaststelling van de toepasselijke conflictregel en wil zij weten welk aan­kno­pings­cri­te­ri­um moet worden gehanteerd bij de bepaling van het toepasselijk recht. De ACM besluit op 5 december 2023 geen ver­volg­on­der­zoe­ken in te stellen in drie zaken die zien op de ge­nees­mid­de­len­sec­tor. In de eerste fase van de onderzoeken, die zich richtten op (i) fabrikanten die hoge prijzen hanteerden en (ii) de voorwaarden voor verkoop aan zorgaanbieders, zijn volgens de ACM onvoldoende aanwijzingen gevonden voor overtredingen. De ACM blijft echter waakzaam voor mogelijke con­cur­ren­tie­over­tre­din­gen in de ge­nees­mid­de­len­sec­tor en roept op om signalen te blijven delen, vooral met betrekking tot excessieve prijzen en afspraken die de verkoop van goedkopere en kwalitatief gelijkwaardige geneesmiddelen belemmeren. Op 15 december 2023 publiceert de ACM haar nieuwe Beleidsregel Remedies bij Con­cen­tra­tie­za­ken. Als in het kader van con­cen­tra­tie­mel­din­gen me­de­din­gings­be­zwa­ren opkomen, kan de ACM voorwaarden, voorschriften of beperkingen ('remedies') opleggen voor de goedkeuring van de concentratie. Deze beleidsregel beschrijft de inhoudelijke vereisten voor remedies en geeft richtlijnen voor ondernemingen bij het indienen en implementeren ervan. De ACM streeft ernaar de afhandeling van con­cen­tra­tie­za­ken te versnellen door ondernemingen te helpen voldoen aan haar eisen. De oude Richtsnoeren Remedies uit 2007 zijn met de invoering van deze Beleidsregel Remedies komen te vervallen. Op 20 december 2023 stelt de rechtbank Amsterdam prejudiciële vragen aan het Hof van Justitie van de EU (HvJ) in de collectieve scha­de­ver­goe­dings­zaak op basis van de WAMCA tegen Apple wegens vermeende me­de­din­gings­rech­te­lij­ke inbreuken in de App Store. In deze zaak stellen de Nederlandse claimstichtingen RCJ en ASC dat Apple haar economische machtspositie misbruikt door hoge provisies te hanteren voor apps en in-app producten. Het HvJ moet beoordelen of de Nederlandse rechter internationale rechtsmacht heeft en ook bijvoorbeeld wat moet worden aangemerkt als de plaats van het scha­de­ver­oor­za­ken­de handelen in geval van misbruik via een door Apple beheerd online platform. Op 27 december 2023 oordeelt de rechtbank Rotterdam dat bij een dawn raid verkregen bewijs onrechtmatig is. In november 2021 deed de ACM een inval bij Onderneming A en in 2023 legde zij een boete op aan Ondernemingen A en B. Volgens A en B was de inval echter onrechtmatig. De ACM verwees namelijk in de doelomschrijving van het onderzoek alleen naar Onderneming E, die niet was gevestigd op het adres waar de inval plaatsvond. De ACM deed dus onderzoek bij een onderneming die buiten de on­der­zoeks­op­dracht viel. Ten tijde van de inval is dit direct kenbaar gemaakt aan de ACM. Desondanks zette de ACM haar inval voort en breidde zij pas vier maanden later de doelomschrijving van het onderzoek uit. Volgens A en B deed de ACM daarom een inval bij een bedrijf waartegen geen verdenking van onrechtmatig handelen bestond. Dit is in strijd met het grondrecht op eerbiediging van het privéleven (artikel 8 EVRM en artikel 7 Handvest). De voor­zie­nin­gen­rech­ter volgt dit standpunt en stelt ook dat de ACM haar gebrekkige doelomschrijving niet vier maanden later met terugwerkende kracht kan herstellen door de on­der­zoeks­om­schrij­ving per brief uit te breiden. Volgens de rechter bevestigt deze uitbreiding juist dat de doelomschrijving tekortschoot. De informatie die tijdens de inval is verzameld, moet worden uitgesloten als bewijs. De boete houdt naar het voorlopige oordeel geen stand en het boetebesluit mag niet worden gepubliceerd. Rechtbank oordeelt dat ACM terecht boete heeft opgelegd aan Samsung Op 13 november 2023 bevestigt de rechtbank Rotterdam een door ACM aan Samsung Electronics Benelux B.V. (Samsung) opgelegde boete voor een kartelinbreuk. Op 14 september 2021 had de ACM Samsung een boete van ruim EUR 39 miljoen opgelegd, omdat de onderneming van januari 2013 tot en met december 2018 ongeoorloofde invloed uitoefende op de on­li­ne-ver­koop­prij­zen van televisies van zeven de­tail­han­de­la­ren. Samsung monitorde via webcrawlers de on­li­ne-ver­koop­prij­zen van te­le­vi­sie­mo­del­len van de­tail­han­de­la­ren. Als Samsung te lage marktprijzen zag, nam zij contact op met de detailhandelaren en spoorde hen aan hun prijs te verhogen. Daarbij liet zij ook weten dat andere detailhandelaren eveneens daartoe werden aangespoord. Dit gebeurde via e-mail en Whatsapp, zo ontdekte de ACM bij be­drijfs­be­zoe­ken. Het was twee­rich­tings­ver­keer: de detailhandelaren vroegen op hun beurt ook aan Samsung om hun concurrenten aan te spreken als zij te lage prijzen hanteerden. In het kader van het beroep tegen de afwijzing van haar bezwaar stelt Samsung zich op het standpunt dat zij slechts advies gaf aan de detailhandelaren zonder daarbij enige vorm van dwang uit te oefenen om ook daadwerkelijk de adviesprijzen aan te passen. Samsung betoogt verder dat haar handelen geen belemmering vormde voor de concurrentie met andere merken. De rechtbank bevestigt het standpunt van de ACM dat dit handelen als een overeenkomst en/of een onderling afgestemde feitelijke gedraging kan worden gekwalificeerd en concludeert dat de contactmomenten die Samsung initieerde ‘indringende verzoeken’ waren om in specifieke gevallen de prijzen te verhogen. De detailhandelaren reageerden positief, waardoor volgens de rechtbank geen noodzaak tot contractuele dwang of financiële stimulansen bestond om tot afgestemd gedrag te komen in de zin van het kartelverbod. De rechtbank verwerpt ook het argument inzake de intrabrand concurrentie. De ACM hoefde geen onderzoek te doen naar de concurrentie tussen verschillende merken om vast te stellen dat Samsung in feite een verticaal kartel runde. De rechtbank laat daarom de boete van de ACM in stand. Rechtbank Rotterdam 13 november 2023 (ECLI:NL:RBROT:2023:10490) ACM mag marktverkenning ICT in de zorg publiceren In 2020 heeft KPMG in opdracht van de ACM een marktverkenning uitgevoerd naar in­for­ma­tie­sys­te­men van ziekenhuizen en digitale ge­ge­vens­uit­wis­se­ling in de zorg. KPMG heeft de marktstructuur en gedragingen van ICT-le­ve­ran­ciers, ziekenhuizen en andere betrokkenen in kaart gebracht. Daarbij is onderzocht in hoeverre systemen als open worden ervaren en goed met elkaar kunnen communiceren. Enkele bevindingen wijzen op een sterk geconcentreerde markt met enkele aanbieders van zie­ken­huis­in­for­ma­tie­sys­te­men. Toetreding is moeilijk vanwege nationale wet- en regelgeving en de terughoudendheid van ziekenhuizen om over te schakelen naar andere systemen vanwege hoge kosten. Ook worden door betrokken partijen verschillende belemmeringen ervaren omtrent ge­ge­vens­uit­wis­se­ling tussen in­for­ma­tie­sys­te­men van verschillende aanbieders, waaronder op het gebied van in­ter­o­pe­ra­bi­li­teit. Toen de ACM deze marktverkenning wilde publiceren, ging Chipsoft in 2021 daar tegen in beroep bij de rechter. Op 21 november 2023 heeft het CBb in hoger beroep bevestigd dat de ACM de marktverkenning met enkele aanpassingen mag publiceren. De rechter benadrukt dat deze zaak verschilt van situaties waarin een bestuursorgaan bevoegd is om een sanctiebesluit of boeterapport openbaar te maken. In dit geval draait het niet om de beoordeling van de betrokkene als overtreder, aangezien er geen overtreding wordt vastgesteld. Bovendien is het KPMG-rapport niet door de ACM zelf opgesteld, maar in haar opdracht vervaardigd. Daarnaast heeft het betrekking op een marktverkenning en is het geen uitputtend onderzoek. Wat betreft de gestelde feitelijke onjuistheden, merkt de rechter op dat veel bezwaren van Chipsoft gericht zijn op het onderzoek zelf. Het CBb oordeelt dat er geen bewijs is dat de marktverkenning een onvolledig of vertekend beeld geeft van de markt of de positie van Chipsoft daarop. Desondanks concludeert het CBb dat het noodzakelijk is dat het rapport op vier punten wordt aangevuld met de reactie van Chipsoft. Om die reden vernietigt het CBb de aangevallen uitspraak en het open­baar­ma­kings­be­sluit en neemt het zelf een open­baar­ma­kings­be­sluit, inclusief de toevoeging van de reactie van Chipsoft op de genoemde pun­ten­Markt­ver­ken­ning ICT in de zorg | ACM. nlRechtbank Rotterdam 14 december 2021 (ECLI:NL:RBROT:2021:13756)Col­le­ge van Beroep voor het bedrijfsleven 21 november 2023 (ECLI:NL:CBB:2023:637) ACM legt boete van ruim 2,5 miljoen euro op in worteltjeskartel De ACM legt op 7 december 2023 voor een kartelinbreuk boetes van meer dan EUR 2,5 miljoen op aan vier ondernemingen, te weten Laarakker, VanRijsingen, Veco en Verduyn. De betrokken ondernemingen verkopen waspeen en Parijse wortelen aan conserven- en diep­vries­fa­bri­kan­ten in Nederland, België en Duitsland. Waspeen wordt voornamelijk gebruikt in combinatie met erwten in de con­ser­ven­in­du­strie, terwijl Parijse wortelen een ronde vorm hebben en vooral op de Duitse markt geliefd zijn. In een schriftelijke overeenkomst uit 2008 hebben Laarakker, VanRijsingen, Veco en Verduyn afgesproken dat Veco gedurende tien jaar niet betrokken zou zijn bij de teelt, verwerking en verkoop van waspeen. Veco werd hiervoor financieel gecompenseerd. Daar stond ook tegenover dat Laarakker, VanRijsingen en Verduyn zich niet zouden bezighouden met Parijse wortelen. Voorts maakten Laarakker en Veco onderling afspraken over de levering van Parijse wortelen aan Duitse afnemers, hierbij waren VanRijsingen en Verduyn echter niet betrokken. Zowel Laarakker als Verduyn hebben kort nadat de ACM bedrijfsbezoeken had afgelegd een clementieverzoek ingediend bij de ACM en aanvullende informatie verstrekt. Dit heeft geleid tot een substantiële verlaging van de boetes. De andere partijen hebben later in de procedure de overtreding erkend en meegewerkt aan een vereenvoudigde afdoening van de zaak. Op die grond hebben zij ook een boeteverlaging ontvangen. Openbaar besluit Waspeen en Parijse wortelen | ACM. nl
28/12/2023
Antitrust, Competition & Trade update: september en oktober 2023
In het kort Op 31 oktober 2023 oordeelt de rechtbank Rotterdam dat de ACM de hand­ha­vings­ver­zoe­ken betreffende het erfpachtbeleid van de gemeente Amsterdam mocht afwijzen op grond van haar pri­o­ri­te­rings­be­leid. De ACM achtte nader onderzoek niet doeltreffend en doelmatig. De rechtbank houdt dit besluit in stand. Daarbij weegt zij mee dat de door de klagers aangevoerde bezwaren al aandacht hebben van de gemeente Amsterdam en de Tweede Kamer. Op 30 oktober 2023 kondigt de ACM aan dat zij een algemeen onderzoek gaat doen naar de werking van de Nederlandse spaarmarkt omdat de spaarrentes in Nederland achterblijven bij de rente van de Europese Centrale Bank. De ACM zal onderzoeken waarom de Nederlandse grootbanken geen hogere spaarrentes aanbieden en waarom consumenten slechts in beperkte mate overstappen naar (buitenlandse) aanbieders met een hogere spaarrente. De ACM verwacht voor de zomer van 2024 over de resultaten te publiceren. Op 23 oktober 2023 maakt de ACM bekend dat zij een onderzoek is gestart naar mogelijk verboden afspraken tussen een internationaal opererende fabrikant van IT-apparatuur en zijn distributeurs. De ACM onderzoekt ook of de fabrikant misbruik maakt van een economische machtspositie en of winkeliers beperkt worden bij de verkoop van hergebruikte apparatuur. In het kader van het onderzoek zijn bij verschillende bedrijven invallen gedaan in Nederland en België. Op 4 oktober 2023 publiceert de ACM direct de eerste toepassing van haar nieuwe Beleidsregel Toezicht ACM op duur­zaam­heids­af­spra­ken (zie hieronder). De ACM is positief over een initiatief van een aantal inzamelaars voor bedrijfsafval om (grotere) klanten te verplichten minimaal twee gescheiden afvalstromen aan te leveren. Voor veel bedrijven geldt een wettelijke verplichting om afval te scheiden, maar deze verplichting wordt niet altijd nageleefd. De ACM verwacht dat dit initiatief zal bijdragen aan de naleving van die plicht en zal niet optreden. De ACM besluit ook in bezwaar dat Apple misbruik maakte van haar economische machtspositie, dat zij deze partij een last onder dwangsom mocht opleggen en dat zij deze dwangsom mocht innen omdat Apple niet aan de voorwaarden voldeed, zo volgt uit de op 2 oktober 2023 gepubliceerde samenvatting van haar besluit van 13 juli 2023. De ACM had de last onder dwangsom opgelegd omdat zij van oordeel was dat Apple misbruik maakte van haar machtspositie door onredelijke voorwaarden op te leggen aan aanbieders van datingapps voor toegang tot de Nederlandse Store Front van de Apple App Store. Apple heeft inmiddels beroep ingesteld. De ACM publiceert op 29 september 2023 haar definitieve Leidraad Bran­che­or­ga­ni­sa­ties en zorg­con­trac­te­ring. Na een in juli gepubliceerd concept (zie de update van juli en augustus 2023) en een daarop volgende consultatie biedt de ACM haar definitieve kaders en geeft zij voorbeelden die bran­che­or­ga­ni­sa­ties moeten helpen bij het bepalen welke ruimte zij hebben om hun leden (zorgaanbieders of zorg­ver­ze­ke­raars) te ondersteunen bij contractering. De ACM benadrukt dat individueel contracteren het uitgangspunt blijft. (Verkapte) adviezen of aanbevelingen over commerciële aspecten van contractering zijn daarom niet toegestaan. Naar aanleiding van twee door de ACM verloren rechtszaken over eerder verboden concentraties in de zorg (zie hierover de updates van  maart en april en mei en juni 2023) heeft de ACM een externe evaluatie laten uitvoeren over haar werkwijze bij con­cen­tra­tie­za­ken. De ACM publiceert op 21 september 2023 het rapport en haar reactie daarop, waarin zij aangeeft dat zij de motivering van haar ver­gun­nings­be­slui­ten zal aanscherpen en met ver­te­gen­woor­di­gers uit de advocatuur zal kijken hoe aanbevelingen uit het rapport die zien op het proces van con­cen­tra­tie­toe­zicht kunnen worden ge­ïm­ple­men­teerd. ACM publiceert Beleidsregel duur­zaam­heids­af­spra­ken in lijn met nieuwe Europese regelgeving Op 4 oktober 2023 publiceert de ACM haar Beleidsregel Toezicht ACM op duur­zaam­heids­af­spra­ken. In de beleidsregel licht de ACM toe op welke wijze samenwerkingen op het gebied van duurzaamheid tussen (potentiële) concurrenten worden getoetst aan artikel 6 lid 3 Mededingingswet en/of artikel 101 lid 3 VWEU. De ACM hanteert daarbij twee beleidskeuzes. Ten eerste onderzoekt zij in beginsel geen afspraken die slechts tot doel hebben te voldoen aan normen uit internationale verdragen dan wel nationale of Europese wetgeving die niet worden uitgevoerd of gehandhaafd. Ten tweede zal de ACM bij afspraken die noodzakelijk zijn om milieuschade te voorkomen geen nader onderzoek doen wanneer blijkt dat de afspraak noodzakelijk is om de beoogde milieuvoordelen te behalen en de voordelen opwegen tegen mogelijke con­cur­ren­tie­na­de­len. Dan geldt wel dat consumenten op de betreffende markt moeten profiteren en er resterende concurrentie op die markt moet zijn. De ACM geeft voorts aan dat het in beginsel aan de ondernemingen zelf is om aan de hand van deze beleidsregel te beoordelen of een voorgenomen afspraak in lijn is met de geldende wet- regelgeving. Wanneer hier echter twijfel over bestaat kan de ACM worden verzocht om een informele beoordeling. Deze beleidsregel vervangt de twee concepten van de Leidraad Duur­zaam­heids­af­spra­ken die de ACM sinds juli 2020 hanteerde en op basis waarvan zij al meerdere duur­zaam­heids­af­spra­ken in Nederland beoordeelde (zie onder meer onze update van september en oktober 2022). De ACM brengt haar toezicht op duur­zaam­heids­af­spra­ken met deze beleidsregel in lijn met de nieuwe EU-richtsnoeren waarin (voor het eerst) wordt stilgestaan bij duur­zaam­heids­af­spra­ken. Beleidsregel Toezicht ACM op duur­zaam­heids­af­spra­ken 4 oktober 2023 (Beleidsregel) Rechtbank oordeelt dat de ACM in 2019 de overname van Sandd door PostNL terecht heeft geweigerd Op 29 september 2023 oordeelt de rechtbank Rotterdam dat het besluit van de ACM van 5 september 2019 , waarin zij goedkeuring weigerde voor de overname van Sandd door PostNL, in stand blijft. In haar besluit oordeelde de ACM dat door de concentratie een monopolist zou ontstaan op het gebied van postbezorging. Consumenten, overheden en bedrijven zouden hierdoor te maken krijgen met prijsstijgingen zonder dat daar significante ef­fi­ci­ën­tie­voor­de­len tegenover zouden staan. Dat de rechtbank nu pas een oordeel velt over deze zaak heeft ermee te maken dat PostNL naast het instellen van beroep (dat leidde tot het oordeel in deze zaak) gelijktijdig de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat heeft verzocht om ondanks de weigering van de ACM toch een vergunning te verlenen voor de overname. De staatssecretaris verleende die vergunning waarna PostNL en Sandd de overname implementeerden. De hoogste rechter oordeelde echter dat deze vergunning niet verleend had mogen worden (zie hierover onder meer onze update van mei en juni 2022). Daardoor herleefde het oorspronkelijke wei­ge­rings­be­sluit van de ACM en nam de rechtbank de zaak die in 2019 aanhangig werd gemaakt nu alsnog in behandeling. De rechtbank wijst de verweren van PostNL af en verklaart het beroep ongegrond. Zij oordeelt dat de ACM de postmarkten terecht als nationaal heeft afgebakend en heeft aangetoond dat PostNL als monopolist in staat zou zij om winstgevend de prijzen op de postmarkt te verhogen. Ook heeft de ACM het ef­fi­cien­cy­ver­weer van PostNL voldoende onderzocht en terecht verworpen. Ten slotte heeft de ACM volgens de rechtbank aannemelijk gemaakt dat de aan PostNL wettelijk toevertrouwde taak tot uitvoering van Universele Postdiensten, het basispakket aan postdiensten dat voor iedereen toegankelijk en betaalbaar moet zijn, niet zou worden belemmerd door het weigeren van de overname. Het is nog niet duidelijk of tegen deze uitspraak van de rechtbank beroep is aangetekend. Als dat niet het geval is zou de ACM zich (nogmaals) kunnen buigen over de vraag of de concentratie ongedaan kan worden gemaakt of dat de concurrentie op de postmarkt op een andere manier kan worden hersteld. Reeds in juli 2022 gaf de be­stuurs­voor­zit­ter van de ACM aan deze mogelijkheden te gaan onderzoeken. Rechtbank Rotterdam 29 september 2023 (ECLI:NL:RBROT:2023:9009)Twee­de fase besluit ACM 5 september 2019 (Besluit) ACM besluit dat KPN Youfone nog niet mag overnemen De ACM kondigt op 14 september 2023 aan dat nader onderzoek nodig is voor de overname van Youfone door KPN. In haar eerste fase besluit licht de ACM haar vermoeden toe dat de overname een negatieve invloed zal hebben op de concurrentie in de Nederlandse mobiele te­le­com­mu­ni­ca­tie­markt. De ACM ziet Youfone als een belangrijke onderneming in het no frills segment van deze markt, dat wordt gekenmerkt door goedkope en eenvoudige bel- en da­ta-abon­ne­men­ten. Binnen dat segment neemt Youfone bovendien een bijzondere positie in omdat het door het aanbieden van relatief grote databundels kan concurreren met de drie grote telecombedrijven met een eigen netwerk (KPN, Odido, VodafoneZiggo). De ACM verwacht daardoor dat Youfone een sterkere con­cur­ren­tie­po­si­tie heeft dan haar beperkte marktaandeel doet vermoeden. Youfone maakt gebruik van het mobiele netwerk van KPN. De ACM vermoedt dat Youfone nu haar omvang en groeipotentieel kan inzetten in de onderhandelingen met KPN door te dreigen over te stappen naar Odido of VodafoneZiggo. Na de overname zou deze on­der­han­de­lings­po­si­tie er niet meer zijn en zou KPN bovendien minder prikkels hebben om een andere aanbieder zonder eigen netwerk gunstige voorwaarden aan te bieden. Daardoor zou het lastig zijn voor een andere aanbieder om de concurrerende positie van Youfone over te nemen. Op 18 oktober 2023 hebben KPN en Youfone een vergunning aangevraagd voor de voorgenomen concentratie. Daarmee is de tweede fase van het ACM-onderzoek gestart. In de tweede fase zal de ACM nader onderzoek doen om te bepalen of de overname doorgang kan vinden en of hieraan aanvullende voorwaarden worden verbonden. Ver­gun­ning­aan­vraag ACM 18 oktober 2023 (Ver­gun­ning­aan­vraag)Eer­ste fase besluit ACM 14 september 2023 (gepubliceerd op 9 oktober 2023) (Eerste fase be­sluit)Nieuws­be­richt ACM 14 september 2023 (Nieuwsbericht) ACM beboet LG voor het maken van verticale prijsafspraken bij de verkoop van televisies Op 12 september 2023 maakt de ACM bekend dat zij een boete van bijna 8 miljoen euro oplegt aan LG voor het maken van verboden afspraken over de online verkoop van televisies met zeven grote (web)winkels. LG monitorde de prijzen waarvoor de detailhandelaren online LG-televisies verkochten en nam per e-mail of Whatsapp contact op wanneer de verkoopprijs van de winkels niet overeenkwam met de door LG gecommuniceerde ‘ad­vies­prijs’. Daarbij werd door LG bijvoorbeeld gestuurd “Graag onderstaand advies per direct doorvoeren”. De detailhandelaren pasten de verkoopprijs daarop aan en communiceerden dit op hun beurt aan LG. Ook was het gebruikelijk dat zij bij LG klaagden over de te lage verkoopprijs van een concurrent, waarna LG met de betreffende detailhandelaar contact opnam en deze verzocht de prijs aan te passen. Volgens de ACM was hierdoor sprake van een stelselmatige praktijk van afstemming tussen LG en de de­tail­han­de­la­ren. Dat er geen sprake was van druk of sancties vanuit LG maakt die conclusie niet anders, omdat de detailhandelaren welwillend meewerkten en druk of sancties daarom niet nodig waren. De ACM weegt dit echter wel mee bij de bepaling van de hoogte van de boete. Bij wijze van afstemming kan volgens de ACM niet langer gesproken worden van een niet-bindend prijsadvies maar is er in plaats daarvan sprake van verticale prijsbinding, een hardcore inbreuk op het me­de­din­gings­recht. De ACM merkt bovendien op dat LG wist of had moeten weten dat deze gedragingen als verticale prijsafspraken kwalificeerden, zo volgde kennelijk ook uit interne com­pli­an­ce-do­cu­men­ten van LG. Na de boete van 40 miljoen euro die de ACM in september 2021 aan Samsung oplegde voor (zeer) vergelijkbare gedragingen bevestigt de ACM hiermee dat ook verticale (prijs)afspraken haar aandacht hebben. Boetebesluit ACM 12 september 2023 (Boe­te­be­sluit)Nieuws­be­richt ACM 12 september 2023 (Nieuwsbericht)
14/12/2023
European Commission must launch a State aid investigation into the granting...
The European Commission (Commission) must launch a formal State aid investigation into the granting of Dutch lottery licences, following an appeal to the EU General Court by the European Gaming and Betting...
14/12/2023
ESG Power Hour: Ontdek de trends voor 2024
Wij nodigen u van harte uit voor het webinar "ESG Power Hour: Ontdek de trends voor 2024" op donderdag 14 december 2023, van 08:30 tot 09:30 uur, live via GoTo Webinar.
12/12/2023
ESG Ontbijtsessies 2024
CMS organiseert in 2024 een zestal ESG-ont­bijt­ses­sies, van 08:00 tot 10:00 uur, bij ons op kantoor in Am­ster­dam. Aan­mel­den kan via onderstaande pagina's. Mocht u vragen hebben over dit evenement, neem dan con­tact met ons op. Wij zien uit naar uw deelname.
27/11/2023
State aid: Temporary Crisis and Transition Framework extended
The European Commission has adjusted the timetable for phasing out the provisions of the State aid Temporary Crisis and Transition Framework after sending Member States this proposal for partial adjustment...
26/10/2023
Antitrust, Competition & Trade update: juli en augustus 2023
In het kort Op 3 juli 2023 waarschuwt de ACM verschillende leveranciers van baby- en kinderproducten. De ACM ontvangt veel signalen dat de leveranciers in deze sector druk uitoefenen op winkeliers om de verkoopprijzen van hun producten kunstmatig hoog te houden. Dat is verboden. Het is voor leveranciers slechts toegestaan om winkeliers een vrijblijvende adviesprijs te geven voor hun producten. De ACM heeft een ad­vies­prij­s­check voor winkeliers en leveranciers opgesteld. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft Laediant in 2021 een boete opgelegd. De farmaceut heeft tussen 2017 en 2019 misbruik gemaakt van haar machtspositie door excessieve prijzen voor het geneesmiddel CDCA-Laediant te hanteren. De ACM oordeelt in een besluit op bezwaar (gepubliceerd op 11 juli 2023) dat de farmaceut Laediant geen machtspositie had gedurende de vier maanden waarin het Amsterdam UMC een alternatief voor CDCA-Laediant aanbood. De ACM verkort de periode van de inbreuk door Laediant en verlaagt de hoogte van de opgelegde boete. Op 12 juli 2023 bestraft de ACM twee producenten van verkeersborden, Brimos en Agmi, voor het overtreden van het kartelverbod. Er zijn verboden prijsafspraken gemaakt in het kader van vier aanbestedingen (bid-rigging). Wegens clementie is aan Brimos geen boete opgelegd. De boete voor Agmi is door de ACM vastgesteld op EUR 56.000. De ACM publiceert op 14 juli 2023 een Concept Leidraad Bran­che­or­ga­ni­sa­ties en zorg­con­trac­te­ring waarin de mogelijkheden en grenzen uiteengezet gezet worden voor bran­che­or­ga­ni­sa­ties in de zorgsector om hun leden, zorgaanbieders en zorg­ver­ze­ke­raars, bij te staan in individuele onderhandelingen over de zorg­con­trac­te­ring. Er bestaat namelijk volgens onderzoek veel onduidelijkheid over de ruimte die bran­che­or­ga­ni­sa­ties daarbij hebben. De ACM geeft aan dat bran­che­or­ga­ni­sa­ties hun leden niet mogen voorzien van mogelijk con­cur­ren­tie­ver­sto­ren­de adviezen en informatie. Op 15 augustus 2023 besluit Rechtbank Amsterdam prejudiciële vragen te stellen aan het Hof van Justitie van de Europese Unie in een WAMCA-procedure (een procedure ten behoeve van het afhandelen van mas­sa­scha­de­claims) die is gestart door drie stichtingen jegens Apple. De stichtingen eisen vergoeding van de schade die is geleden doordat Apple misbruik zou hebben gemaakt van haar machtspositie op de app-markt. Dat misbruik bestond uit het hanteren van excessieve prijzen voor app-distributie en be­ta­lings­ver­wer­king. De prejudiciële vragen gaan met name over de plaats van het scha­de­ver­oor­za­kend handelen door Apple nu de aankopen online hebben plaatsgevonden. De ACM verkondigt op 18 augustus 2023 dat zij het onderzoek van de Commissie naar de overname van Autotalks door Qualcomm ondersteunt. Qualcomm is een wereldwijd actieve chipfabrikant, die ook chips produceert voor rij­hul­p­sys­te­men.  Autotalks is een kleine onderneming met veelbelovende technieken voor rijhulpsystemen. Op basis van artikel 22 Con­cen­tra­tie­con­tro­le­ver­or­de­ning kan de Commissie overnames die de omzetdrempels voor het bestaan van een meldingsplicht niet overschrijden niettemin onderzoeken. Een verzoek daartoe is ten aanzien van deze transactie door vijftien lidstaten gedaan. Op 29 augustus 2023 publiceert Martijn Snoep, de voorzitter van de ACM, een blog waarin hij verzoekt om meer instrumenten tegen marktmacht. Snoep geeft aan dat de ACM over onvoldoende middelen beschikt om effectief in te grijpen tegen marktmacht. Volgens hem leidt markmacht tot minder economische dynamiek en minder welvaart. Marktmacht zou, evenals overheidsmacht, gespreid moeten zijn. De ACM wil ook kunnen ingrijpen zonder dat er sprake moet zijn van kartelvorming of misbruik van een machtspositie. Bijvoorbeeld in het geval dat er in een markt een oligopolie heerst waardoor bedrijven minimale beweegredenen hebben voor het investeren in kwaliteit of innovatie. Rechtbank Rotterdam bevestigt kartelboetes aan si­ga­ret­ten­fa­bri­kan­ten wegens con­cur­ren­tie­ver­val­sing De Rechtbank Rotterdam oordeelt op 18 juli 2023 dat de ACM terecht boetes heeft opgelegd aan vier si­ga­ret­ten­fa­bri­kan­ten. Deze boetes bedragen in totaal ruim EUR 82 miljoen. De boetes zijn opgelegd omdat de fabrikanten tussen 2008 en 2011 indirect con­cur­ren­tie­ge­voe­li­ge informatie hebben uitgewisseld via afnemers. Dat gebeurde door middel van prijslijsten die via de groothandels met elkaar gedeeld werden. Op die manier raakten de fabrikanten op de hoogte van elkaars con­su­men­ten­prij­zen voordat de sigarettenpakjes in de winkel lagen. De accijnswetgeving schrijft voor dat  si­ga­ret­ten­fa­bri­kan­ten eenzijdig de prijzen van hun sigaretten voor de verkoop aan consumenten bepalen en dat sigaretten dan ook niet voor een andere prijs verkocht mogen worden. Zodoende kost hetzelfde pakje sigaretten in alle winkels in Nederland hetzelfde.  In dit kader informeren de fabrikanten de groothandels over voorgenomen prijswijzigingen door prijslijsten enkele weken voor doorvoering daarvan toe te sturen. Op die manier kunnen de groothandels hun verkoopsystemen alvast aanpassen. Gedurende de inbreukperiode hebben groothandels de prijslijsten die zij van de ene fabrikant ontvingen doorgestuurd aan concurrerende fabrikanten vóórdat de nieuwe con­su­men­ten­prij­zen van kracht werden. Volgens de ACM bestond er onder de si­ga­ret­ten­fa­bri­kan­ten een praktijk van het voortdurend ontvangen, actief opvragen en gebruiken van gedetailleerde prijsinformatie van en door de fabrikant op een moment dat de prijzen nog niet publiekelijk bekend waren. Deze in­for­ma­tie­stro­men stelden de fabrikanten in staat om rekening te houden met andermans prijzen bij het bepalen van hun eigen prijzen en strategisch beleid. De fabrikanten hebben feitelijk samengewerkt en aldus het kartelverbod geschonden. De fabrikanten stellen in het kader van hun beroep dat de ACM de intentie bij de coördinatie en samenwerking niet heeft bewezen. Daarnaast betoogden de fabrikanten dat de maatstaf die de ACM hanteert voor hen tot een onwerkbare en onaanvaardbare situatie zou leiden. De prijs­com­mu­ni­ca­tie in de verticale relatie zou namelijk al snel een schending van het kartelverbod kunnen opleveren, terwijl deze prijs­com­mu­ni­ca­tie legitiem is. De reden daarvoor zijn de voorschriften uit de accijnswetgeving en commerciële belangen. De rechtbank volgt het betoog van de fabrikanten niet en is van oordeel dat de ACM voldoende heeft bewezen dat de fabrikanten op de hoogte waren van de praktijk van indirecte in­for­ma­tie-uit­wis­se­ling, dat zij daarvan gebruik maakten door hun marktgedrag te baseren op de uitgewisselde informatie en dat zij daarmee het kartelverbod hebben overtreden. Het beroep is ongegrond en de boete blijft in stand. Rechtbank Rotterdam 18 juli 2023 (ECLI:NL:RBROT:2023:6240) ACM wijst ver­gun­nings­aan­vra­gen van Mediq en Bergman af Op 10 februari 2021 meldde Mediq de beoogde overname van Eurocept. Na een eerste en tweede fase onderzoek weigerde de ACM op 23 december 2021 een vergunning voor de overname te verlenen. Op 24 maart 2023 vernietigde de Rechtbank Rotterdam het verbodsbesluit van de ACM en verwees de zaak terug naar de ACM. In de tussentijd waren de omstandigheden evenwel gewijzigd. De eigenaar van Eurocept had namelijk meteen na de uitspraak van de rechtbank in de media aangegeven de aandelen in Eurocept niet langer te willen verkopen aan Mediq. De ACM concludeert daarop dat partijen niet langer uitvoering zullen geven aan het voornemen tot concentratie waar destijds een vergunning voor is aangevraagd. Daarnaast is het ook feitelijk onmogelijk geworden om uitvoering te geven aan die specifieke transactie, omdat een van de twee aandeelhouders van Eurocept in de tussentijd al haar aandelen aan de andere aandeelhouder had verkocht. Daarmee is er niet langer sprake van een voldoende concreet voornemen om een concentratie tot stand te brengen waarvoor een vergunning is vereist. De gevraagde vergunning wordt daarom geweigerd. Dit sluit aan bij een andere ver­gun­nings­wei­ge­ring van de ACM van 7 augustus 2023. De Rechtbank Rotterdam heeft het con­cen­tra­tie­be­sluit van de ACM over de overname van Mauritskliniek door Bergman Clinics vernietigd (zie vorige newsflash). Nu het besluit was vernietigd, lag de bal weer bij de ACM om een nieuw besluit op de aanvraag te nemen. Ook hier bleken er gewijzigde omstandigheden te zijn. De aandeelhouder van Mauritskliniek had namelijk haar belang in Mauritskliniek verkocht en was daardoor geen eigenaar meer van Mauritskliniek. De gemachtigde van Bergman heeft de ACM telefonisch geïnformeerd dat Bergman niet meer het voornemen had de concentratie tot stand te brengen. De ACM concludeer dat er niet langer sprake is van een voldoende concreet voornemen om een concentratie tot stand te brengen waarvoor een vergunning is vereist. Deze vergunning wordt daarom eveneens geweigerd. Aanvraag van Mediq om vergunning afgewezen om Eurocept Homecare en Excellent Clinics over te nemen | ACM. nlAanvraag van Bergman Clinics om vergunning afgewezen om Mauritskliniek over te nemen | ACM. nl