Home / Publicaties / De impact van de AVG op de mobiliteitsindustrie

De impact van de AVG op de mobiliteitsindustrie

10/04/2019

Auto's zijn steeds vaker verbonden met het internet. Van de 8,5 miljoen auto's in Nederland is op dit moment 7% connected. Autofabrikanten verzamelen en gebruiken op die manier ook persoonsgegevens. Het gaat daarbij niet alleen om informatie waarmee een persoon direct geïdentificeerd kan worden zoals de naam van de bestuurder, maar bijvoorbeeld ook om gegevens met betrekking tot rijgedrag van de bestuurder of de prestatie van de motor. Die gegevens kunnen indirect aan natuurlijke personen worden gekoppeld en worden daarom beschouwd als persoonsgegevens. Dit betekent dat autofabrikanten met privacyregels te maken hebben. Niet alleen in het kader van het verkoopproces, maar ook in de periode waarin de auto wordt gebruikt en data genereert.

Informatieplicht

Uit recent onderzoek van de Universiteit van Amsterdam blijkt dat een groot deel van de eigenaren van connected cars vindt dat de dealer hen slecht informeert over de data die worden verzameld. De informatie met betrekking tot de verwerkingen van persoonsgegevens is volgens het onderzoek vaak lastig te vinden of wordt pas verstrekt als de koper hierom vraagt. Op grond van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) heeft de zogenaamde verwerkingsverantwoordelijke een actieve informatieplicht. In veel gevallen zal dit de autofabrikant zijn. De autofabrikant zal in dat geval vóór de aankoop aan de koper informatie moeten verstrekken over de data die worden verzameld.

Rechtsgrond van de verwerking

Daarnaast wordt volgens het onderzoek aan kopers niet de mogelijkheid geboden om 'nee' te zeggen tegen de verwerking van persoonsgegevens zonder af te moeten zien van de koop van een auto. De AVG bepaalt dat de verwerkingsverantwoordelijke een legitieme grondslag dient te hebben voor iedere verwerking. De verwerking kan gebaseerd zijn op de toestemming van de koper. In dat geval dient de toestemming 'vrij gegeven' te zijn. Het is de vraag of dit het geval is wanneer het voor de koper niet mogelijk is om de auto te kopen zonder toestemming te geven voor de verwerking. De verwerking kan overigens mogelijk ook op een andere rechtsgrond worden gebaseerd. De autofabrikant kan bijvoorbeeld wettelijk verplicht zijn om de data te verzamelen of de data nodig te hebben om aan contractuele verplichtingen ten opzichte van de autokoper te voldoen. De autofabrikant zal de koper moeten informeren over de rechtsgrond waarop wordt vertrouwd.

Derden

Ook volgt uit het onderzoek dat de privacy verklaringen van autofabrikanten niet altijd uiteenzetten met welke partijen de persoonsgegevens worden gedeeld. Uit de AVG volgt dat de autofabrikant de koper dient te informeren over de ontvangers van de persoonsgegevens. Dit kan gebeuren bij naam, maar als een vermelding van een categorie voldoende is, mag daarmee worden volstaan. Uit een ledenpeiling van de ANWB in 2018 volgt dat een meerderheid van de Nederlandse automobilisten er positief tegenover staat om voertuigdata in bepaalde situaties te delen. Zij willen echter wel zelf beslissen met wie zij deze data delen en vragen daarom om specifieke regelgeving om de data te beschermen die hun voertuig genereert.

Nieuwe regelgeving

De regering heeft in 2017 in het regeerakkoord al aangegeven nieuwe spelregels vast te willen leggen over de eigendom en het gebruik van reisdata, zoals bepaalde gegevens die worden verzameld en gebruik door autofabrikanten. De Autoriteit Persoonsgegevens noemt de bescherming van autodata als speerpunt voor dit jaar. Het is nog even afwachten wat dit concreet zal gaan betekenen, maar het is zonder meer waarschijnlijk dat actie van de zijde van de toezichthouder volgt. Autofabrikanten, dealers en andere partijen in de distributieketen zouden hiermee rekening moeten houden.

Auteurs

Portret vanPetra Heemskerk
Petra Heemskerk
Partner
Amsterdam
Portret vanEdmon Oude Elferink
Edmon Oude Elferink
Partner
Amsterdam
Sanne Knopper