Op 11 juni 2025 heeft de Afdeling advisering Raad van State een aantal belangrijke bezwaren gepubliceerd bij het wetsvoorstel tot wijziging van de Aanbestedingswet 2012 in verband met de versterking van de rechtsbescherming bij aanbesteden. Het advies van de Afdeling luidt dat het voorstel niet bij de Tweede Kamer der Staten-Generaal wordt ingediend, tenzij het is aangepast.
Uit onderzoek blijkt dat de rechtsbescherming die de huidige Aanbestedingswet 2012 biedt, door gegadigden en inschrijvers als onvoldoende wordt ervaren (zie bijv. 'Rechtsbescherming in de aanbestedingspraktijk', Kwink groep, 12 juni 2019, p. 2-4). Het ministerie van Economische Zaken heeft daarom een wetsvoorstel ingediend dat tot doel heeft de positie van ondernemers ten opzichte van aanbestedende diensten te versterken. De voorgestelde wijzigingen omvatten onder meer de verplichting voor aanbestedende diensten om een klachtenloket open te stellen, versterking van de rol en positie van de Commissie van Aanbestedingsexperts en aanscherping van de motiveringsplicht van aanbestedende diensten.
Kritiek
De Afdeling is kritisch over het wetsvoorstel. Ten eerste ontbreekt volgens de Afdeling een duidelijke motivering waarom de voorgestelde maatregelen effectief zijn om het gevoel van onvoldoende rechtsbescherming weg te nemen en waarom deze in overeenstemming zijn met het evenredigheidsbeginsel. Ten tweede is het volgens de Afdeling onduidelijk of het verplicht stellen van een klachtenloket en -procedure het juiste middel is om de door het ministerie gesignaleerde problemen op te lossen. De Afdeling adviseert in dat verband eerst de uitkomsten van onderzoek naar niet-wettelijke alternatieven af te wachten om te kunnen beoordelen of niet daarmee het gewenste resultaat kan worden bereikt. Ten derde twijfelt de Afdeling aan de geschiktheid en uitvoerbaarheid van de voorgestelde, complexe klachtenprocedures. Zij adviseert om de geschiktheid beter te onderbouwen en de uitvoerbaarheid te (laten) toetsen. Tot slot merkt de Afdeling op dat er meer duidelijkheid moet komen over de uitvoerbaarheid, capaciteit en financiële middelen van de Commissie van Aanbestedingsexperts. In de huidige vorm kan de Commissie namelijk niet voldoen aan de voorgestelde wettelijke termijn van veertien dagen voor het uitbrengen van een advies.
Positieve punten
De Afdeling benoemt ook enkele positieve punten. Zo meent de Afdeling dat het instellen van een klachtenloket en het invoeren van een klachtenprocedure kan bijdragen aan een verbeterde rechtsbescherming voor ondernemers. Ook de verzwaarde motiveringsplicht en het publiceren van de afhandeling van klachten beschouwt de Raad als positief. Publicatie zorgt voor een publieke verantwoording, waardoor het leereffect en het transparantiebeginsel worden versterkt. Ten slotte waardeert de Afdeling de verankering van de rol van de Commissie van Aanbestedingsexperts, nu dit de onafhankelijke positie van de Commissie en haar adviezen verzekerd.
Conclusie
Concluderend is de Afdeling kritisch over het wetsvoorstel en vraagt zich af of het wetsvoorstel zijn doel zal behalen. Geadviseerd wordt dan ook om het wetsvoorstel aan te passen. Voorlopig wordt aldus niet verwacht dat het wetsvoorstel wordt ingediend bij de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
CMS zal de vorderingen van het wetsvoorstel in de gaten houden en u op de hoogte houden van de verdere ontwikkelingen.
Contact
Wilt u meer weten of van gedachten wisselen? Neem dan contact met ons op, wij gaan graag met u in gesprek.
