Home / Wet Werk en Zekerheid / Concurrentiebeding

Concurrentiebeding

Per 1 januari 2015 wordt er voor de toepassing van een concurrentiebeding onderscheid gemaakt tussen arbeidsovereenkomsten voor bepaalde en voor onbepaalde tijd:

  1. Het concurrentiebeding kan nog slechts worden overeengekomen bij een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd;
  2. Een uitzondering geldt voor arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd, wanneer uit de bij dat beding opgenomen schriftelijke motivering van de werkgever blijkt, dat het beding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

Een werkgever zal – vooraf in de motivering – goed duidelijk moeten maken waaruit die zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen bestaan. Alhoewel de invulling van dat begrip nader in de jurisprudentie zal moeten blijken, zal er niet in alle gevallen sprake zijn van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen, omdat iedere werkgever concurrentierisico's kan hebben. Er zal sprake moeten zijn van bijzondere omstandigheden, bijvoorbeeld in het geval dat de werknemer kennis heeft gekregen van hele specifieke en waardevolle technologische, product- of klantenkennis die hij heeft opgedaan bij de oude werkgever en daarmee bij de nieuwe werkgever de oude werkgever ontoelaatbare concurrentie kan aandoen.
Als er geen motivering is opgenomen, geldt het concurrentiebeding helemaal niet. Als er onvoldoende belang bij het beding bestaat, kan de werknemer (al dan niet bij de rechter) proberen het beding gedeeltelijk of in het geheel te vernietigen.

Rechtspraak:

Inmiddels is er in 'lagere rechtspraak' in het kader van het concurrentiebeding een nadere invulling gegeven aan het begrip " zwaarwegende bedrijfsbelangen". Daarbij werden in dat specifieke geval als zwaarwegende bedrijfsbelangen aangemerkt:

  • het feit dat een werknemer voor zijn werkzaamheden kennis neemt van klantenlijsten / prijslijsten / kostprijzen / leveranciersgegevens / werkwijzen / know-how;
  • deze informatie bepalend is voor het succes van de onderneming van de werkgever;
  • kennisname van deze informatie door directe concurrenten van de werkgever ertoe kan leiden dat de werkgever grote schade ondervindt in de vorm van toenemende concurrentie door deze concurrenten;
  • de onderneming van de werkgever zijn producten/diensten aanbiedt binnen een beschreven gebied;
  • de werkgever er een zwaarwegend belang bij heeft te voorkomen dat concurrenten in het hierboven beschreven gebied op oneigenlijke wijze kennisnemen van deze klantenlijsten / prijslijsten / kostprijzen / leveranciersgegevens / werkwijzen / know-how door de werknemer in dienst te nemen of op andere wijze van zijn diensten gebruik te maken.

Let op: het concurrentiebeding in de arbeidsovereenkomst vervalt wanneer het eindigen of niet voortzetten van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever.

Situatie vóór 1 januari 2015

Voor 1 januari 2015 was het mogelijk om altijd een concurrentiebeding overeen te komen. Voorwaarde was – en blijft – dat het concurrentiebeding schriftelijk is vastgelegd. De werkgever kan aan het concurrentiebeding geen rechten ontlenen als hij vanwege de beëindiging van de arbeidsovereenkomst schadeplichtig is. Dit is bijvoorbeeld het geval indien een werkgever de arbeidsovereenkomst opzegt, zonder de juiste opzegtermijn in acht te nemen.

Overgangsrecht

De wijziging is in werking getreden per 1 januari 2015. Het nieuwe recht is van toepassing op arbeidsovereenkomsten die vanaf 1 januari 2015 worden aangegaan. Een uitzondering geldt slechts indien een cao van toepassing is waarvoor overgangsrecht geldt. In die gevallen is de wijzigingen met betrekking tot het concurrentiebeding in ieder geval van toepassing vanaf 1 januari 2016.

Tips voor de praktijk
  • Ook een "relatiebeding" is een concurrentiebeding en moet aan dezelfde eisen voldoen. Ook in dat geval is bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, een goede motivering (het beding is noodzakelijk vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen) vereist.
  • Een concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd dat niet voldoet aan de wettelijke vereisten verandert niet van rechtswege in een geldig concurrentiebeding als de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd wordt voortgezet in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Het concurrentiebeding dient dan opnieuw schriftelijk te worden aangegaan.
  • Neem ook voor een concurrentiebeding bij een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd de motiveringseis op. Nu het te verwachten is dat een rechter bij een belangenafweging in het kader van een concurrentiebeding bij arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd meer aansluiting zoekt bij de strikte motiveringseis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd.