Duurzaamheid in financiële dienstverlening is een vakgebied waarin expertises op het gebied van financiering, duurzaamheid, compliance en legal elkaar vinden. In CMS Green Guidance delen we maandelijks wat urgent is vanuit juridisch perspectief. Een groene gids over (nieuwe) regelgeving en trends.
Tijdig meebewegen kan lastig zijn voor grote ondernemingen
Help, het klimaat bedreigt mijn lening
De gevolgen van klimaatverandering strekken zich uit, ook tot de bedrijfsvoering van ondernemers. Simon Hardonk, advocaat in de Praktijkgroep Corporate Restructuring & Insolvency vertelt waarom het vergroenen van financieringen een goede manier is om te anticiperen op klimaatrisico’s.
Waarom zijn klimaatrisico’s zo relevant bij financiering?
‘De Nederlandsche Bank ziet klimaatverandering als een systeemrisico voor de financiële sector. Dat geeft aan dat echt iets moet gebeuren. Klimaatrisico’s moeten beter beoordeeld worden en vaker besproken worden met klanten. De gevolgen kunnen namelijk groot zijn, ook voor de financierbaarheid van ondernemingen, of voor herfinanciering. Als wij deze risico’s bespreken met klanten maken we onderscheid in fysieke risico’s, transitierisico’s en het aansprakelijkheidsrisico.
Bij fysieke risico’s kan je denken aan extreem weer, zoals wateroverlast die schade veroorzaakt. Gebeurt dat ieder jaar opnieuw omdat het warmer wordt, dan kan dat bijvoorbeeld leiden tot hogere verzekeringspremies. Nu dragen we die als collectief, maar als extreem weer ‘gewoon’ wordt, kan je je voorstellen dat het een individueel risico wordt. Goede risicoanalyses zijn hierbij van belang voor banken en verzekeraars. Een mooi initiatief is Blue Label. Hier kan je als particulier, bedrijf of gemeente digitaal inzicht krijgen in de verschillende klimaatrisico’s voor specifieke panden of gebieden.
Transitierisico’s gaan over de overgang naar andere systemen, zoals van olie en gas naar zon- en windenergie, maar ook over de publieke opinie. Een verbod op bruinkool is een transitie die wordt gedreven door regelgeving, maar verandering kan ook ontstaan do veranderende voorkeuren van consumenten, zoals de overgang naar vleesvervangers waardoor er minder veeteelt nodig is. Als bedrijf moet je je voelsprieten goed uitsteken. Het gaat over je social licence to operate. Zorgen voor maatschappelijk draagvlak kan veel problemen voorkomen. Voor bedrijven als Tata Steel en KLM, die werken waar ook mensen wonen, is dat van groot belang. Maar voor omvangrijke bedrijven kan tijdig meebewegen lastig zijn: bestaande processen aanpassen, grote investeringen afschrijven of de hele werkwijze veranderen, dat kost dan tijd.
De aansprakelijkheidsrisico’s hebben te maken met onterechte claims op duurzaamheidsgebied, ook wel greenwashing genoemd. Door nieuwe regelgeving kunnen loze claims in de toekomst gelabeld worden als misleidende reclame, met de nodige gevolgen op reputatiegebied. Het zijn allemaal risico’s die niet alleen gevolgen hebben voor financiële instellingen maar ook voor de ondernemingen die ze financieren.’
Waar merk je aan dat vergroening een factor aan het worden is bij (her)financiering?
‘Het is nog geen harde eis bij iedere financiering, maar leningen met een groene component zijn sterk in opkomst en hebben ook duidelijke voordelen. Nu gaat het initiatief voor een groene financiering meestal uit van de kredietnemer. Het gaat dan om een duurzaam project of om specifiek geformuleerde duurzaamheidsdoelen. Die doelen zijn door het bedrijf zelf geformuleerd en goedgekeurd door de kredietverstrekker. Kwam de motivatie om voor een duurzame financiering te kiezen voorheen vaak vanuit zorg voor de reputatie, nu zie ik dat die intrinsiek is. Er wordt niet meer lacherig over duurzaamheid gedaan, zoals een aantal jaren geleden nog het geval was, het voelt authentieker.
Wij krijgen er als CMS zelf ook vragen over, bijvoorbeeld als we deel uitmaken van een supply chain: hoe duurzaam zijn jullie als onderneming? Je ecologische voetprint als bedrijf gaat in veel processen een rol spelen. Je komt er niet met voldoen aan nieuwe wetgeving of regels, het is beter om verder vooruit te kijken en te anticiperen. Ook op wat er leeft in de samenleving dus, en op toekomstige wensen van consumenten. Een strategische blik, bijvoorbeeld van iemand van buiten, kan daarbij helpen.’
Wat zijn de voordelen van Sustainability Linked Loans (SLL’s) en zijn deze al bekend genoeg?
‘SLL’s zijn een goed instrument voor grote ondernemingen. Het zijn leningen of kredietlijnen met een incentive voor vastgelegde en omschreven doelstellingen op duurzaamheidsgebied. Er zijn voorwaarden aan verbonden, zoals sustainability performance targets die afgesproken worden met de verstrekker van de lening. Ook moet er gemeten en gerapporteerd worden. Voor beide partijen is het voordeel dat deze financieringsvorm hun bedrijfsvoering groener maakt. Voor de lener komen daar de voordelen bij van een mogelijk lager rentetarief en toegang tot verstrekkers van duurzame financieringen. Voor particulieren kan verduurzamen op dezelfde manier financieel voordeel opleveren; als je je huis isoleert of zonnepanelen aanschaft kan je soms een lagere hypotheekrente krijgen. Voor de hypotheekverstrekkers is dat aantrekkelijk om te doen, omdat ze zo hun portfolio verduurzamen.
Wat ik zie is dat het als geldverstrekker een bijkomend voordeel heeft om te werken met ondernemingen die gefocust zijn op duurzaamheid. Die hebben over het algemeen een beter businessmodel en zijn trouwer met terugbetalen. Ze zijn vaak bewuster bezig met hun bedrijfsmodel en vormen zo een lager risico voor financiers.’
Wat zijn concrete tips die je kan geven als het gaat om het vergroenen van bedrijfsleningen?
‘Ik raad altijd aan om goed te kijken naar wat er mogelijk is op het gebied van subsidies. Via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) is het bijvoorbeeld mogelijk om financieringen en subsidies te krijgen voor duurzame investeringen. Ook zijn er belastingtechnisch voordelen omdat de overheid innovatieve projecten wil stimuleren. Voor hele nieuwe technieken die zich nog niet bewezen hebben is er het Expertisecentrum Financiering Duurzame Energieprojecten. En voor scale-ups en projecten op het gebied van de energietransitie is Invest NL in het leven geroepen. Zij hebben heel gericht de missie op Nederland innovatiever en duurzamer te maken. En hoewel er internationaal nog veel moet gebeuren, lopen we in Nederland behoorlijk voorop. Dat komt ook omdat we er de middelen voor hebben, maar desondanks is het best iets om trots op te zijn.’
Lees ook: Sustainability Linked Loan Principles – APLMA & LMA May 2020
Socialemedia-cookies verzamelen informatie over het delen van informatie op onze website via sociale media en/of uw surfgedrag tussen sociale media, onze socialemediacampagnes en onze websites om dit beter te begrijpen. Wij doen dit om de mix van kanalen te optimaliseren via die wij onze inhoud ter beschikking stellen. Details over de gebruikte hulpmiddelen ("tools") kunt u vinden in onze Privacyverklaring.