Home / Publicaties / De loyaliteitsverplichting van de niet-officiële...

De loyaliteitsverplichting van de niet-officiële wederverkoper

12/07/2013

Producenten van merkartikelen verkopen hun producten vaak via een netwerk van erkende dealers/officiële wederverkopers. Legitieme verkoop (en in voorkomende gevallen reparatie) van de producten kan echter ook plaatsvinden via niet-officiële wederverkopers. Die wederverkopers mogen evenwel minder dan de erkende dealers. Vooral bij het gebruik van de merken - al dan niet in combinatie met de termen ‘specialist’ en ‘gespecialiseerd’- is het oppassen.

Het Gerechtshof Den Haag heeft recent een duidelijke uitspraak gedaan in verband met het gebruik van het (auto)merk Porsche door een bedrijf dat geen erkende Porsche-dealer is.

Porsche ageerde tegen handelsonderneming Van den Berg. Dit bedrijf houdt zich bezig met de verkoop van tweedehands automobielen en nieuwe en gebruikte onderdelen van in hoofdzaak het merk Porsche alsmede met de reparatie en renovatie van Porsche-auto’s.

Porsche maakte onder andere bezwaar tegen het gebruik door Van den Berg van de tekens ‘Porschespecialist Van den Berg’ en ‘porschespecialist.nl’. Porsche weet dat Van den Berg als verkoper van (onderdelen van) Porsche-auto’s en reparateur van Porsche-auto’s het merk Porsche moet kunnen gebruiken om aan te kondigen dat hij Porsche-auto’s verkoopt en repareert. Porsche vond evenwel het gebruik van haar merk door Van den Berg te ver gaan.

Van den Berg verwees ter rechtvaardiging van haar merkgebruik naar de wet. In de wet is namelijk bepaald dat een merkhouder zich niet kan verzetten tegen gebruik van haar naam en het merk wanneer dit nodig is om de bestemming van een waar of dienst, met name als accessoire of onderdeel, aan te geven, een en ander voor zover sprake is van eerlijk gebruik in nijverheid en handel.

Een wederverkoper mag een merk gebruiken om kenbaar te maken dat hij een bepaald product verkoopt en repareert, mits dat gebruik eerlijk is. De wederverkoper heeft bij het gebruik van het merk een loyaliteitsverplichting tegenover de gerechtvaardigde belangen van de merkhouder.

Porsche vindt dat Van den Berg haar merk niet op toelaatbare wijze gebruikt omdat uit marktonderzoek blijkt dat bij een aanzienlijk deel van het relevante publiek de indruk wordt gewekt dat er een verband (commerciële band) bestaat tussen Van den Berg en Porsche. Van den Berg handelt dus niet loyaal jegens Porsche.

Het hof overweegt eerst dat van eerlijk gebruik in de handel en nijverheid geen sprake is wanneer een merk door een derde zo wordt gebruikt dat de indruk kan ontstaan dat er een commerciële band tussen die derde en de merkhouder bestaat, en met name dat de onderneming van de derde tot het distributienet van de merkhouder behoort of dat een bijzondere band tussen de twee ondernemingen bestaat. Bij gebruik van een handelsnaam moet in het bijzonder rekening worden gehouden met de mate waarin (een aanzienlijk deel van) het betrokken publiek kan denken dat er een verband tussen de waren en diensten van de derde en de merkhouder bestaat.

Vervolgens overweegt het hof dat Van den Berg handelt in strijd met de wet. Gebruik van het woord ‘Porsche’ of het woord ‘Porschespecialist’ in de handelsnaam of in een teken dat wordt gebruikt als merk (ter onderscheiding van de waren en diensten van Van den Berg) kan volgens het hof bij Porsche-bezitters en potentiële kopers van tweedehands Porsche-auto’s de indruk wekken dat er een bijzondere band bestaat tussen Van den Berg en Porsche. Het gebruik van het woord specialist neemt die indruk niet weg. Ook de op de website (wat onopvallend) opgenomen disclaimer doet dat niet.

Het hof concludeert uiteindelijk (na toetsing aan de relevante inbreukbepalingen en op basis van de rechtspraak van het Europese Hof van Justitie) dat het Van den Berg niet is toegestaan om het merk Porsche te gebruiken in een handelsnaam en domeinnaam. Van den Berg mag het merk ook niet gebruiken in andere tekens ter onderscheiding van de waren en diensten waarvoor het Porsche-merk is ingeschreven.

Van den Berg mag wél vermelden dat zij is gespecialiseerd in Porsche. Toelaatbare uitingen zijn: ‘reparatie en onderhoud van Porsche’, ‘specialist in Porsche’ en ‘gespecialiseerd in Porsche’.

In lijn met de uitspraak van het hof is een recente uitspraak van de Voorzieningenrechter te Assen. Een niet-officiële wederverkoper van Aixam-brommobielen gebruikte het woord/beeldmerk van brommobielfabrikant Aixam. De rechter oordeelde dat door het gebruik van het woord/beeldmerk van Aixam op borden op en in het bedrijfspand en op de website van de niet-officiële wederverkoper de indruk kan ontstaan dat er een commerciële band tussen de niet-officiële wederverkoper en Aixam bestaat. Het relevante publiek (bezitters van Aixam-brommobielen en potentiële kopers) kan, aldus de rechter, immers bij het bezoeken van de website of de showroom door het gebruik van het Aixam-logo de indruk krijgen dat de niet-officiële wederverkoper een officiële Aixam dealer is.

Het gebruik van het Aixam-logo is de niet-officiële wederverkoper derhalve verboden.

Conclusie

Niet-officiële wederverkopers van merkproducten moeten voorzichtig zijn indien zij de merken van de merkhouder willen gebruiken om zichzelf onder de aandacht van het publiek te brengen. Het gebruik van woord/beeldmerken (logo’s) is over het algemeen niet toelaatbaar. Evenmin toelaatbaar is het gebruik van de woordmerken in handelsnamen en domeinnamen. Niet-officiële wederverkopers zouden zich (dus) moeten beperken tot uitsluitend het neutrale gebruik van de woordmerken - in andere communicatiemiddelen dan de handelsnamen en domeinnamen - met uitsluitend het doel het publiek er op te wijzen dat zij de merkproducten ook verkopen en (in voorkomende gevallen) repareren.

Auteurs

Portret vanMarcoline Dussen
Marcoline van der Dussen
Advocaat
Amsterdam